Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

4. To ask the Minister for Culture, Heritage and the Gaeltacht míniú a thabhairt ar a laghad maoinithe breise a fógraíodh d’Fhoras na Gaeilge i mbuiséad 2021 chun deontais chuí a dháileadh ar na buneagrais Ghaeilge agus Ghaeltachta chun a dtograí a chomhlíonadh. [37748/20]

Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

Táim ag fiafraí sa cheist seo ar an Aire míniú a thabhairt faoin laghad maoinithe breise a fógraíodh d’Fhoras na Gaeilge i mbuiséad 2021 chun deontais chuí a dháileadh ar na ceann-eagrais.

Jack Chambers (Dublin West, Fianna Fail)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

Is í an Chomhairle Aireachta Thuaidh Theas, CATT, a cheadaíonn na buiséid do na forais tras-Teorann uile, An Foras Teanga san áireamh. Tá méadú táscach de €1.779 milliún curtha ar fáil don chomhoibriú Thuaidh Theas i mbuiséad 2021. Cinnteoidh an leithdháileadh maoinithe táscach seo, atá faoi réir breis plé leis an Roinn Pobal i dTuaisceart Éireann, go gcuirfear ar chumas Fhoras na Gaeilge a chláir teanga agus cultúir i leith réimsí nua agus maoiniú a mhéadú, más cuí, do ghrúpaí teanga reatha.

I mbliana, íocfaidh mo Roinn €11.087 milliún d'Fhoras na Gaeilge. Sin 75% den oll-bhuiséad atá ceadaithe ag CATT. Anuas air sin, cuirfidh mo Roinn maoiniú breise ar fáil d'Fhoras na Gaeilge i ndáil nithe imfhálaithe mar a bhaineann le clár na leabhar Gaeilge, sin €1.061 milliún, agus scéim Cholmcille, sin €118,000. Is fiú a nótáil freisin go ligtear d’Fhoras na Gaeilge an t-ioncam breise a ghintear ó dhíol leabhar agus rudaí eile a choinneáil le caitheamh ar a chuid gníomhaíochtaí.

Mar gheall ar chúinsí polaitiúla i dTuaisceart Éireann, áfach, níorbh fhéidir cruinnithe CATT a eagrú ó lár 2016. Tionólfar cruinniú CATT arís go gairid, tráth go ndéanfar na buiséid ó 2017 go 2020 a cheadú agus táimid ag súil go ndéanfar buiséad an Fhorais Teanga do 2021 a dheimhniú freisin.

Tá ciste iomlán de €5 milliún fógartha don phróiseas pleanála teanga i mbuiséad 2021. Is ardú suntasach é seo ar an €3.7 milliúin atá sa bhuiséad pleanála teanga don bhliain reatha. Cuirfear maoiniú leordhóthanach ar fáil d'Fhoras na Gaeilge ón mbuiséad sin chun cúram a dhéanamh d'ullmhú agus feidhmiú pleananna teanga sa bhliain amach romhainn don chuid sin den phróiseas a bhaineann leis. Ceadaíodh pleananna teanga na trí líonra Gaeilge agus an baile seirbhíse Gaeltachta amháin atá faoi chúram an Fhorais go dáta i mbliana. Cuirfear maoiniú suas le €80,000 an ceann ar fáil d'fheidhmiú na bpleananna sin in aghaidh na bliana agus, faoi réir an tsocraithe seo go ginearálta, cuirfear allúntas bliantúil suas le €100,000 ar fáil do chathair na Gaillimhe agus cathair Chorcaigh in am trátha.

Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

Glacaim le gach rud atá ráite ag an Aire Stáit. In ainneoin gur tharlaigh ardú agus go bhfuil airgead breise curtha ar leataobh, níl an t-airgead sin mór go leor chun cinntiú go bhfuil Foras na Gaeilge fiú in ann na tograí atá aige a chomhlíonadh agus ní féidir leis cuidiú leis na ceann-eagrais tabhairt faoi na tograí atá leagtha os a gcomhair mar is gá. Tá i bhfad Éireann níos mó airgid i gceist agus ag teastáil.

Ceann de na réimsí a dhíreoinn air ná an t-airgead a chuireann Foras na Gaeilge ar fáil do na scéimeanna pobal Gaeilge. Tá 20 acu ann faoi láthair agus tá sé ag tnúth le 16 eile.

11 o’clock

Níl an t-airgead ann. Ní féidir leis an scéim fiú na fostaithe a íoc ag an leibhéal cuí faoi láthair, gan trácht ar an méid airgid gur chóir go mbeadh ann chun cuidiú leis an réimse oibre atá ar bun ag na grúpaí faoin scéim pobal Gaeilge a chur i gcrích. Tá gá díriú ar an gcéim sin. Tá gach rud in iomaíocht lena chéile i bhForas na Gaeilge. Níl an t-airgead ann.

Jack Chambers (Dublin West, Fianna Fail)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

Cé go bhfuil plé fós ag dul ar aghaidh leis an Roinn Pobal ó Thuaidh maidir le síntiús na Roinne sin do bhuiséad an Fhorais Teanga don bhliain seo chugainn, is léir ón maoiniú suntasach breise de €1.779 milliún atá ceadaithe ag an Rialtas ó Dheas cheana féin don chomhoibriú Thuaidh-Theas go mbeidh deis ag Foras na Gaeilge an maoiniú atá á chur ar fáil d'eagrais agus pobail Ghaeilge a mhéadú agus a leathnú amach do ghrúpaí nua in 2021. Tá aitheanta ag Foras na Gaeilge go bhfuil athnuachan shuntasach le déanamh ar an scéim pobal Gaeilge mar atá sí faoi láthair. De réir na straitéise 20 bliain don Ghaeilge agus tuiscint Fhoras na Gaeilge ar dhea-chleachtas chun an Ghaeilge a chur chun cinn, aithnítear gur chóir go mbeadh béim anois ar phleanáil fhadtéarmach theanga agus ar phleanáil straitéiseach. Is féidir liom a dheimhniú go bhfuil oifigigh mo Roinne agus mé féin ar an eolas faoi mhianta na ngrúpaí a fhaigheann tacaíocht faoin scéim reatha agus gur chas mo chuid oifigeach leis an Roinn Pobal ó Thuaidh, le Foras na Gaeilge, le Conradh na Gaeilge, le Glór na nGael agus le páirtithe eile chun na mianta sin a phlé.

Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

Gabhaim buíochas leis an Aire Stáit. Mar a bhí mé ag rá ag deireadh mo chéad cheist, tá an scéim pobal Gaeilge in iomaíocht le, mar shampla, obair fhoclóireachta. Tá beagáinín níos mó airgid ag dul i dtreo foclóirí nua - tá ceann nua ann ach tá ceann eile le teacht - ná i dtreo na scéime sin. Ní cóir go mbeadh sé sin mar atá. Ba chóir go mbeadh an t-airgead ar fáil. Níl lánfhoireann ag Foras na Gaeilge fiú. Faoi láthair, tá 56 ag obair d'Fhoras na Gaeilge ach tá cead aige 71 a bheith aige. Ní féidir leis an líon sin a ardú mar níl an t-airgead aige. Má chaitheann sé airgead ar fhoireann bhreise, tiocfaidh an t-airgead sin as airgead gur chóir é a bheith caite ar na ceanneagrais. Beidh an iomaíocht sin ann gan airgead breise. Ba chóir go mbeadh i bhfad Éireann níos mó ann ná mar atá. Tuigim an cóimheas idir an t-airgead ó Thuaidh agus ó Dheas. Tuigim na fadhbanna a bhí ann ach tá bealaí timpeall orthu sin. Is féidir tograí aonuaire a mhaoiniú mar a tharla le scéim na leabhar Gaeilge a luaigh an tAire Stáit féin. Sa Tuaisceart, cuireann an Tionól airgead i dtreo scéimeanna áirithe chomh maith.

Jack Chambers (Dublin West, Fianna Fail)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

Gabhaim buíochas leis an Teachta as an gceist seo a ardú. Tá a fhios agam gur ardaigh Conradh na Gaeilge an cheist ag cruinniú dá choiste le déanaí. Chuireamar feabhas ar an mbuiséad don bhliain seo chugainn. Tá maoiniú breise curtha ar fáil sa bhuiséad. Tá sé sin an-tábhachtach. Mar Rialtas, táimid ag iarraidh tacaíocht a thabhairt don scéim pobal Gaeilge, do na líonraí Gaeilge agus do na bailte seirbhíse Gaeltachta. Tá súil agam go mbeadh réiteach ann d'Fhoras na Gaeilge le gairid. Bhí réamhchruinnithe comhairliúcháin ag Foras na Gaeilge i gcomhair le Conradh na Gaeilge agus Glór na nGael leis na páirtithe leasmhara siar in 2019. Eagraíodh réamhchruinniú eile i mí Feabhra na bliana seo ar d'fhreastail suas le 80 duine air. Pléadh moltaí sa cháipéis chomhairliúcháin a bhí eisithe ag an bhforas leis na páirtithe eile ag an gcruinniú sin. Tá sé an-tábhachtach a rá, mar a dúirt mé, go bhfuil maoiniú suntasach breise de €1.779 milliún a bhí ceadaithe ag an Rialtas sa bhuiséad i gcomhair na hoibre sin agus i gcomhair comhoibrithe Thuaidh-Theas.