Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 31 May 2023

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Ceannteidil an Bhille um Údarás na Gaeltachta (Leasú), 2022: Grinnscrúdú Réamhreachtach (Atógáil).

Photo of Aindrias MoynihanAindrias Moynihan (Cork North West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Fáiltím roimh an tslí go bhfuil an daonlathas á thabhairt ar ais do phobal na Gaeltachta. Ba mhór an chailliúint í agus is rud an-dearfach é sin leis an mBille seo. Tuigim gurbh é sin an príomhaidhm ach nuair a bhíonn duine ag plé agus an comhrá ar siúl in aon áit mar gheall ar an údarás, leathnaíonn an díospóireacht seo amach go tapa go dtí go leor stuif faoi dhualgais nó go háiteanna eile a bhféadfadh an t-údarás a bheith gníomhach nó baint a bheith aige leis. Tá sé seo cosúil leis an bpleanáil agus an tithíocht, mar shampla, agus bhí roinnt mhaith plé againn cheana féin i gcoistí éagsúla maidir leo seo. Ní rud nua é an cheist seo faoi phleanáil. Tá grúpaí eile, cosúil leis an OPW, mar shampla, a bhfuil cumhacht phleanála acu tríd, cuir i gcás, alt 9, ina bhféadfaidís iarratas a dhéanamh i gcomhair cead pleanála cé nach bhfuil na húdaráis phleanála cosúil leis an gcomhairle contae. Ní fheadar an mbeadh a leithéid de dheis ann mar ní gá a bheith ag reinventing the wheel. Is féidir rudaí a dhéanamh chun cúrsaí a bhrostú ar aghaidh má tá suim ann chun go mbeadh deis ag an údarás baint a bheith aige le cúrsaí pleanála sa Ghaeltacht.

Tá tagairt déanta chomh maith do rialacha mar gheall ar thithíocht agus an deacracht a bheadh ag daoine teacht chuig an nGaeltacht, fanacht sa Ghaeltacht agus tithe a thógáil ann. Feicimid an tslí le roinnt blianta anuas ina bhfuil na approved housing bodies, nó AHBs, tagtha isteach sa réigiún sin chun tithíocht a láimhseáil, mar a bhí á déanamh ag na comhairlí contae cheana féin. Mar sin, ní fheadar an bhfuil deis ansin chomh maith don údarás a bheith ag plé le cúrsaí tithíochta má tá an tsuim ann chuige sin mar is cinnte go bhfuil an-chuid éilimh ar an dá ábhar sin, go háirithe.

Ní fheadar faoin méid plé a bhí ag an Roinn agus ag an Aire Stáit ar na hábhair sin agus iad ag féachaint an bhféadfaí údarás a thabhairt isteach chun plé a dhéanamh ar na hábhair sin chomh maith.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.