Mr. Julian de Spáinn:

Is é an chéad rud atá agam le rá, agus luaigh mé é níos luaithe, ná go bhfuil muid den tuairim gurb é an chéad tosaíocht, má théitear ar aghaidh leis an gcóras T1 agus T2 mar atá, ná freastal ar an gcainteoir dúchais agus iad atá sna scoileanna Gaeltachta agus Gaelcholáiste chomh maith. Ba chóir go mbeadh an tsonraíocht chéanna ar fáil do scoileanna eile, scoileanna a fheidhmíonn trí mheán an Bhéarla. Más mian le múinteoirí nó daltaí é a dhéanamh, ba chóir go mbeadh an rogha sin ann. Tá an ceart ag an Seanadóir. Aontaímid gur cóir go mbeadh an ceart ag gach duine an cúrsa difriúil a dhéanamh.

I mbealach áirithe, is drochtheidil iad T1 agus T2. Ba chóir rud éigin a chur orthu ar nós gnáthleibhéal, ardleibhéal agus sárleibhéal agus ba chóir gur féidir le haon duine gur mian leis nó léi an cúrsa sárleibhéil a dhéanamh. Ba chóir go mbeadh an rogha sin ann. Go príomha agus mar thosaíocht, caithfear a fhiafraí an bhfuil an leibhéal sin ag freastal ar an gcainteoir dúchais agus ar na daltaí a fhreastalaíonn ar Ghaelcholáistí, ach ní ceart aon duine a ghearradh amach.

Maidir le moladh nó rogha eile in ionad dul síos an bóthar sin ina ndéantar difreáil idir T1 agus T2, luaigh an Teachta Ó Cuív agus an Seanadóir Ward cur chuige eile, cur chuige atá molta ag Young Fine Gael freisin. Is é an moladh seo ná go mbeadh cúrsa sa bhreis ann. Bheadh cúrsa amháin dírithe ar an gcumarsáid agus eile. Is é sin an bunmholadh atá againn ar feadh roinnt blianta. Táimid den tuairim gur fiú é sin a chur san áireamh sa chaint ar fad seo faoin gcóras a athrú ón mbonn. An rud a bheadh i gceist ná go mbeadh cúrsa éigeantach ann a leanfadh gach duine. Bheadh an cúrsa seo bunaithe ar an bhfráma coiteann Eorpach. Bheadh sé sin ag teacht le polasaí an Rialtais mar tá sé ag iarraidh é sin a chur i bhfeidhm leis an mBille teanga. Dhéanfadh é sin ar fad ciall. Ansin beidh cúrsa eile ann a bheidh dírithe ar litríocht agus eile go bhféadfadh daltaí a dhéanamh mar rogha. Is bealach eile é sin le tabhairt faoin bhfadhb seo.

Ba mhaith linn a chinntiú nach bhfuil aon mhíbhuntáiste ann don scoláire atá sa Ghaelcholáiste nó don scoláire atá sa scoil a fheidhmíonn trí mheán an Bhéarla. Is ceann de na rudaí eile atá an-bhaolach leis seo, agus arís nach bhfuil luaite sa chomhairliúchán, ná go bhfuiltear ag fáil réidh leis an mbonnleibhéal. Is dócha go bhfuil sé seo le cabhrú leis na daltaí a bhfuil deacrachtaí foghlama acu, nach bhfuil chomh maith leis an nGaeilge nó nach bhfuair na deiseanna a fuair daoine eile ó thaobh na Gaeilge de. Má fhaightear réidh leis an mbonnleibhéal, tá seans ann go mbeidh na daltaí seo ag lorg na díolúintí nach mbeidh siad in ann an gnáthleibhéal a dhéanamh. Is é sin an fáth go bhfuil siad ag déanamh an chúrsa bhunleibhéil. Má chuirtear isteach sa ghnáthleibhéal iad, caithfear caighdeán an ghnáthleibhéil a ísliú. Ar thaobh an chainteora dúchais nó an scoláire sa Ghaelcholáiste, níl an comhairliúchán nó na moltaí in oiriúint dóibh. Ar an taobh eile, taobh an chainteora atá níos laige, níl an comhairliúchán in oiriúint dó nó di ach an oiread. Níl na moltaí ag teacht leis na rudaí atá ag teastáil ó thaobh amháin nó ón taobh eile. Arís is fadhb eile í seo atá curtha ar leataobh. Is féidir í a chur i gceart le rud éigin atá comhtháite ó thús go deireadh chun gur féidir le daoine an dréimire a fheiceáil ón réamhscoil tríd an mbunscoil agus tríd an meánscoil go dtí an tríú leibhéal agus an áit ar an dréimire sin a oireann dóibh.