Aindrias Moynihan (Cork North West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Tá an-áthas orm páirt a ghlacadh sa díospóireacht seo, nó aon am atá díospóireacht ann ar chúrsaí Gaolainne ach go háirithe le linn Seachtain na Gaeilge, agus an tAire Stáit, an Teachta Chambers, ag tabhairt an Bille teanga nua chun cinn. Tréaslaím leis as sin a bhrú chun cinn. Is Bille tábhachtach é seo atá dírithe ar é a dhéanamh níos éasca do mhuintir na Gaolainne a ngnó a dhéanamh trí Ghaolainn agus chun Gaolainn a neartú sa státchóras. Is rud dearfach é sin. Gan dabht, tá Fianna Fáil ag cur cúrsaí Gaolainne chun cinn le fada an lá, idir oifig an Choimisinéara Teanga, Foras na Gaeilge, ardú stádas na teanga san Eoraip, an Bille seo agus an tAcht a bhí ann cheana féin.

Tá sé tábhachtach a aithint go bhfuil brú ar chúrsaí Gaolainne sa Ghaeltacht. Táim dearfach. Tá ról an-tábhachtach ag na hoifigigh phleanála teanga agus tá siad i mbun oibre anois le cúpla bliain, mar sin bhraithfeá go mbeidh muid ag cloisteáil torthaí agus go mbeadh cúrsaí dearfach ansin gairid go leor.

Chuir Covid isteach go mór ar na coláistí Gaolainne, ar phobal na Gaeltachta a bhí ag brath orthu agus níos leithne ná sin. Tuigim go bhfuil an tAire ag plé cúrsaí leis na coláistí, go háirithe toisc go bhfuil baol arís nach mbeidh siad ann i mbliana. Bheadh sé fíorthábhachtach pobal na Gaeltachta lasmuigh de na coláistí, mar na siopaí, na bialainne, agus iad siúd eile a bhíonn ag brath ar na coláistí a bheith san áireamh má tá feabhsú á dhéanamh. Tá borradh ar chúrsaí Gaolainne ar fud na tíre le níos mó éilimh ar Ghaelscolaíocht agus ar sheirbhísí. Guím gach rath ar an gceiliúradh atá ar siúil arís i mbliana ar feadh Seachtain na Gaeilge agus na grúpaí cosúil le Conradh na Gaeilge agus na comharchumainn éagsúla atá á n-eagrú. Bíonn siad ag gabháil dó seo ar fud na bliana agus tréaslaím go mór leo mar gheall air sin.

Leanann leis an dúshlán sna scoileanna múinteoirí a fháil. Ní bheidh athrú ann thar oíche ach teastaíonn uaim aird an Aire a tharraingt ar ábhar amháin faoi leith, sé sin, na mic léinn nó an chéad ghlúin eile múinteoirí Gaolainne. Bíonn siad ag dul go dtí an Ghaeltacht ar chúrsaí chun snas a chur a gcuid Gaolainne agus is maith an rud é sin. Gearrtar costas orthu ach i mbliana toisc Covid níl siad ag dul ann agus tá an costas céanna nó costas níos airde orthu. Faillí atá ansin ar na mic léinn sin agus cuireann sé blas searbh ar an gcéad ghlúin eile múinteoirí, go háirithe na mic léinn atá ag plé leis an gcúrsa i gColáiste Hibernia. Cé gur ábhar é seo don Aire Oideachais, iarraim ar an Aire Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán é seo a phlé léi, chun an fhaillí agus an éagóir seo a cheartú más féidir.

Mar fhocal scor, teastaíonn uaim aird a tharraingt ar an maoiniú breise atá ann d’Údarás na Gaeltachta agus an tslí go bhfuiltear ag dul chun cinn leis na moil digiteach, ina measc Coláiste Íosagáin i mBaile Bhúirne.

See this speech in context