Catherine Martin (Dublin Rathdown, Green Party) | Oireachtas source

Mar Ghlasach, táim tiomanta chun ár n-acmhainní nádúrtha a chaomhnú. Meastar gurb í an Ghaeilge ceann de na hacmhainní is tábhachtaí atá againn sa tír seo. Feictear domsa, mar sin, go gcaitheann an Rialtas seo leis an teanga cosúil leis an gcaoi a gcaitheann sé le gach acmhainn nádúrtha eile atá againn: gan polasaí cuí chun í a chur chun cinn, agus ag brath an iomarca ar iarrachtaí pearsanta aonaracha. Is deas an rud é go ndearna an tAire Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta cúpla focal a léamh dúinn chun Seachtain na Gaeilge a cheiliúradh ach is í seo an tAire céanna nach gceapann go bhfuil an Ghaeilge thábhachtach go leor le foghlaim, cé go bhfuil sí freagrach aisti sa Rialtas. Is deas an rud go bhfuil €12 milliún le caitheamh ar cheantair Ghaeltachta faoin bplean 2040, ach tá sé sin an-bheag i gcomparáid le ceantair eile. Beidh €1 billiún le caitheamh ar cheantair thuaithe agus €2 billiún le caitheamh ar cheantair uirbeacha. Tá fáinne fí á chruthú ag an bpolasaí seo. Déantar níos lú infheistíochta sa Ghaeltacht, fágann an t-aos óg an Ghaeltacht ar thóir na ndeiseanna a thugann na cathracha dóibh, agus bíonn leithscéal ag an Rialtas seo níos lú infheistíochta a dhéanamh sa Ghaeltacht arís agus arís eile.

Is deas an rud freisin go bhfuil an Taoiseach sásta an Ghaeilge a fhoghlaim agus í a úsáid a mhinice agus a dhéanann sé é sin. Ní cóir bheag beann a dhéanamh as seo. I ndáiríre, tá sé ina dhíol inspioráide go rachadh Taoiseach na tíre seo i mbun foghlama agus labhartha na Gaeilge, ach gan beart de réir briathair ar pholasaí teanga, is cuma cé mhéad pop-up Gaeltachtaí a fhreastalaíonn an Taoiseach orthu.

Feictear domsa go gcaitheann an Rialtas le géarchéim na Gaeltachta agus cruachás na teanga cosúil le géarchéim na haeráide agus cruachás na timpeallachta. Tá go leor rudaí deasa eile gur féidir leo a tvuíteáil agus a roinnt ar líne ach gan aon substaint nó tiomantas ann do chearta bunúsacha teanga agus do chaomhnú na Gaeltachta. Beidh bás an Phiarsaigh ag an teanga má leanann seo ach beidh tvuíteanna deasa ag Fine Gael ar an mbealach ar fad agus bheadh sé sin go deas.

See this speech in context