Mr. Victor Bayda:

Tugaim tacaíocht dó seo. Tá sé fíorthábhachtach ó thaobh chúrsaí phleanáil teanga. Má táimid dáiríre faoi phleanáil teanga in Uíbh Ráthach, tá sé fíorthábhachtach go mbeadh daoine ar an mbord.

Luafaidh mé roinnt fíricí ón suirbhé a rinneamar. Rinne 118 duine an tsuirbhé seo agus dúradh i gcás 75% de na daoine a d’fhreagair na ceisteanna, ó thús feidhmeanna an phlean teanga le ceithre bliana anuas, go bhfuil níos mó daoine timpeall orthu in Uíbh Ráthach a labhraíonn Gaelainn leo. Is í an cheist a bhí ansin ná cé mhéad níos mó daoine a bhfuil siad ag labhairt Gaelainne leo. Dúirt 31% go 50% go raibh sé imithe ó thriúr go dtí cúigear. Dúirt 32.8% go raibh sé imithe ó sheisear go dtí deichniúir agus dúirt beagnach 17% go raibh níos mó ná 15 duine ag labhairt Gaelainne leo le ceithre bliana anuas. Is toradh an-mhaith é sin ar phleanáil teanga in Uíbh Ráthach. Is comhartha fíorthábhachtach aitheantais é sin go mbeadh duine ar an mbord.

Tá sé tábhachtach a lua go bhfuil athrú tagtha ar an údarás ó thaobh na freagrachtaí atá aige. Ní raibh cúrsaí pleanála teanga mar fhreagracht ag an údarás roimh 2012 agus tá siad aige anois. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh an taobh sin d’obair an údaráis léirithe ann agus go mbeadh aitheantas tugtha don cheantar agus do dhaoine atá ag tabhairt go leor fuinnimh. Cuireann siad go leor fuinnimh isteach san obair. Is gnáthdhaoine iad atá sásta teacht go dtí na hócáidí a dhéanaimid agus leanaí a thógáil le Gaelainn. Tá sé fíordheacair é a dhéanamh i gceantar cosúil le hUíbh Ráthach. Tá tacaíocht sa bhreis ag teastáil don phróiseas sin mar tá sé fíorthábhachtach. Ní féidir a shamhlú cé chomh deacair agus atá sé leanaí a thógáil. Tá siad á dhéanamh agus ag tabhairt faoi. Bheadh sé an-mhíchothrom gan aitheantas a thabhairt dó sin.