Catherine Connolly (Galway West, Independent) | Oireachtas source

Déanfaimid ár mbreathnú ar an bPlean Náisiúnta um Sheirbhísí Poiblí Gaeilge 2024-2030 le hoifigigh ón Roinn Forbartha Pobail agus Tuaithe agus Gaeltachta. Tá céad míle fáilte rompu, go háirithe leis an Dr. Aodhán Mac Cormaic, cathaoirleach choiste chomhairleach um sheirbhísí Gaeilge; an príomhoifigeach cúnta in aonad tacaíochta na seirbhíse poiblí, Emily Maloney; an príomhoifigeach cúnta i rannóg na dteangacha oifigiúla, Máirín Ní Mhárta; agus an príomhoifigeach in aonad tacaíochta na seirbhíse poiblí, Sadhbh Ó Cinnseala. Tá fáilte rompu go léir.

Is mian liom a chur ar an taifead go bhfuil na finnéithe go léir ag freastal ar an gcruinniú ó sheomra coiste 3 taobh istigh de phurláin Thithe an Oireachtais. Sula leanfaimid ar aghaidh, tá sé de dhualgas orm na rialacha agus na treoracha seo a leanas a leagan faoi bhur mbráid uile. Meabhraím dóibh a chinntiú go bhfuil a ngutháin shoghluaiste múchta le linn an chruinnithe mar gur féidir leis na gléasanna sin cur isteach ar an gcóras craolacháin, eagarthóireachta agus fuaime. Tá an rogha ag comhaltaí freastal ar an gcruinniú go fisiciúil sa seomra coiste nó go fíorúil ar Microsoft Teams, ar an gcoinníoll, i gcás cruinnithe phoiblí, gur óna n-oifigí i dTithe an Oireachtais a dhéantar sin. Is riachtanas bunreachtúil é sin. Má tá comhaltaí ag freastal óna n-oifigí, ba chóir dóibh a bhfíseáin a bheith ar siúl an t-am go léir agus iad le feiceáil ar an scáileán. Baineann na coinníollacha seo le finnéithe atá ag freastal ar an gcruinniú go fíorúil freisin. Ba chóir dóibh siúd a chinntiú go mbeadh na micreafóin múchta acu nuair nach bhfuil siad ag caint.

Cuirim ar aird na bhfinnéithe go bhfuil siad, de bhua Bhunreacht na hÉireann agus reachtaíocht araon, faoi chosaint ag lánphribhléid maidir leis an bhfianaise a thugann siad don chomhchoiste chomh fada is atá siad lonnaithe laistigh de phurláin Thithe an Oireachtais agus an fhianaise sin á tabhairt acu. Is fíric é nach féidir le finné braith ar an gcosaint sin agus fianaise á tabhairt acu ó lasmuigh de phurláin Thithe an Oireachtais. Molaim d'fhinnéithe a bheith cúramach agus fianaise á tabhairt acu. Má ordaítear dóibh éirí as an bhfianaise a thabhairt i leith ní áirithe, iarraim orthu amhlaidh a dhéanamh láithreach. Ordaítear dóibh nach dtabharfar nach fianaise í a bhaineann le hábhar na n-imeachtaí atá á plé againn agus ba chóir dóibh a bheith ar an eolas go ndéanfar na ráitis tosaigh a chuireann siad faoi bhráid an chomhchoiste a fhoilsiú ar shuíomh gréasán an chomhchoiste tar éis an chruinnithe seo.

Iarrtar ar fhinnéithe agus ar chomhaltaí araon cleachtadh parlaiminte a urramú nár chóir, más féidir, daoine ná eintiteas a cháineadh ná líomhaintí a dhéanamh ina n-aghaidh ná tuairimí a thabhairt maidir leo ina ainm, ina hainm nó ina n-ainm ar shlí a bhféadfaí iad a aithint. Chomh maith leis sin, fiafraítear díobh gan aon rud a rá a d’fhéadfaí breathnú air mar ábhar díobhálach do dhea-chlú aon duine nó eintiteas. Mar sin, dá bhféadfaí a ráitis a bheith clúmhillteach do dhuine nó eintiteas aitheanta, ordóidh mé dóibh éirí as an ráiteas láithreach. Tá sé ríthábhachtach go ngéillfeadh siad leis an ordú sin láithreach má eisítear é. An nglactar leis na treoracha sin? Glactar.

Anois, iarrfaidh mé ar an Dr. Mac Cormaic a ráiteas tosaigh a dhéanamh thar ceann na Roinne Forbartha Tuaithe agus Pobail agus Gaeltachta.