Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 23 March 2022

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Cruthú Pobal Gaeltachta: Plé

Photo of Aengus Ó SnodaighAengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Leanfaidh an cruinniú seo ar aghaidh go dtí 4.30 p.m. más gá ach tá súil agam nach mbeidh gá. Tá leithscéal faighte againn ón Teachta Ó Cathasaigh. Cuirim fearadh na fáilte roimh chomhaltaí an chomhchoiste, roimh na Comhaltaí eile a bheidh ag freastal ar an gcruinniú, roimh na finnéithe atá chun labhairt os ár gcomhair inniu agus roimh an lucht féachana atá ag breathnú ar sheirbhís teilifíse an Oireachtais. Cuirim fáilte roimh na finnéithe atá anseo thar ceann Coiste Forbartha Charn Tóchair: Joe Ó Dochartaigh, oifigeach óige; Niall Ó Catháin, rúnaí comhlachta; agus Pádraig Ó Mianáin, ball coiste. Anseo mar ionadaithe thar ceann Glór na Móna, tá an Dr. Feargal Mac Ionnrachtaigh, stiúrthóir feidhmiúcháin; Gearóidín Nic Chathmaoil, oifigeach forbartha Gaeilge; agus an Dr. Orla Nic Oirc, oifigeach forbartha gnó. Gabhaim buíochas leis na finnéithe as teacht anseo chun cúnamh a thabhairt dúinn inár bplé ar cheisteanna pleanála Gaeltachta agus a leithéid. Tá na finnéithe uilig ag freastal ar an gcruinniú istigh i seomra coiste 4, laistigh de phurláin Thithe an Oireachtais.

Sula leanfaidh mé ar aghaidh, tá dualgas orm na rialacha agus na treoracha a leagan faoi bhráid na ndaoine atá ag freastal ar an gcruinniú seo. Meabhraím do chomhaltaí, fhinnéithe agus bhaill foirne cinntiú go bhfuil a ngutháin shoghluaiste múchta le linn an chruinnithe mar gur féidir leis na gléasanna seo cur as do chóras craolacháin, eagarthóireachta agus fuaime Thithe an Oireachtais. Tá rogha ag comhaltaí agus finnéithe a bheith anseo go fisiciúil i seomra an choiste nó go fíorúil ar Microsoft Teams, ar an gcoinníoll i gcás na gcomhaltaí gur óna n-oifigí i dTithe an Oireachtais a dhéantar seo. Is riachtanas bunreachtúil é sin. Agus comhaltaí ag freastal óna n-oifigí, ba chóir dóibh an físeán a bheith ar siúl an t-am go léir agus a bheith le feiceáil ar an scáileán. Baineann an coinníoll seo leis na finnéithe chomh maith, ach níl aon fhinné ag freastal go fíorúil inniu. Ba chóir dóibh siúd atá ag freastal ar an gcruinniú go fíorúil a chinntiú go bhfuil a micreafóin múchta acu nuair nach bhfuil siad ag caint.

Cuirim ar aird na bhfinnéithe go bhfuil siad, de bhua Bhunreacht na hÉireann agus reachtaíochta araon, faoi chosaint ag lán-phribhléid maidir leis an bhfianaise a thugann siad don chomhchoiste chomh fada agus atá siad lonnaithe laistigh de phurláin Thithe an Oireachtais agus an fhianaise sin á tabhairt acu. Molaim d'fhinnéithe a bheith cúramach agus fianaise á tabhairt acu. Má ordaíonn an comhchoiste dóibh éirí as fianaise a thabhairt i leith ní áirithe, beidh orthu amhlaidh a dhéanamh láithreach. Ordaítear dóibh gan aon fhianaise a thabhairt nach mbaineann le hábhar na n-imeachtaí atá á bplé ag an gcomhchoiste. Ba chóir dóibh a bheith ar an eolas go ndéanfar na ráitis tosaigh a chuirtear faoi bhráid an choiste a fhoilsiú ar shuíomh gréasáin an chomhchoiste tar éis an chruinnithe seo.

Fiafraítear d’fhinnéithe agus do chomhaltaí araon cleachtadh parlaiminte a urramú nár chóir, más féidir, duine nó eintiteas a cháineadh ná líomhaintí a dhéanamh ina n-aghaidh ná tuairimí a thabhairt maidir leo ina ainm, ina hainm nó ina n-ainmneacha nó ar shlí a bhféadfaí iad a aithint. Chomh maith leis sin, fiafraítear dóibh gan aon ní a rá a d’fhéadfaí breathnú air mar ábhar díobhálach do dhea-chlú aon duine nó eintiteas. Mar sin, dá bhféadfadh a ráitis a bheith clúmhillteach do dhuine nó eintiteas aitheanta, ordófar do na finnéithe éirí as na ráitis sin láithreach. Tá sé ríthábhachtach go ngéillfidh siad leis an ordú sin láithreach má thugtar é.

Iarraim anois ar Phádraig Ó Mianáin ó Choiste Forbartha Charn Tóchair labhairt os comhair an choiste.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.