Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 2 June 2021

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Curaclam Nua na hArdteistiméireachta: Conradh na Gaeilge

Mr. Julian de Spáinn:

Tá an oiread sin daoine tar éis teagmháil a dhéanamh liom ó fógraíodh go raibh an comhairliúchán ar siúl agus iad á rá go n-easaontaíonn siad leis an gcur chuige atá beartaithe. Tá go leor daoine ón nGaeltacht tar éis a bheith i dteagmháil liom agus iad den tuairim go bhfuil sé mícheart go mbeadh ar a bpáistí ualach sa bhreis a iompar chun an marc céanna a bhaint amach is a bhaineann dalta eile amach. Tuigim agus níl freagra agam dóibh. Ní féidir liom iad a mhealladh sa treo is go bhfuil fiúntas le go mbeadh cúrsa difriúil ann idir T1 agus T2 mar, gan na marcanna bónais agus an chinnteacht sin ón Roinn Oideachais, ní féidir liom é sin a rá. Ní fhéadfainn a bheith ag moladh d’aon duine tabhairt faoi chúrsa níos deacra gan aon rud a bheith ann dó nó di. Tá go leor fianaise ann ó thaobh na dtuairimí atá curtha in iúl agus ar ais chugam ó na heagraíochtaí atá páirteach san obair seo freisin, Tuismitheoirí na Gaeltachta agus Údarás na Gaeltachta ina measc.

Rinneadh suirbhéanna i measc múinteoirí. Feicfear sa cháipéis a roinn mé leis na comhaltaí na torthaí a tháinig ar ais ó thaighde an Ghréasáin do Mhúinteoirí Gaeilge agus ó thaighde an ASTI. Feicfear ansin go bhfuil na múinteoirí an-bhuartha faoi seo. Léirítear sa dá shuirbhé go bhfuil 95% de mhúinteoirí ar son an comhairliúchán a chur siar go dtí go bhfuil muid ag breathnú ar an tsraith shóisearach agus go dtí go bhfuil na fadhbanna agus rudaí eile a cruthaíodh ansin réitithe. Sna suirbhéanna a rinne an Gréasán do Mhúinteoirí Gaeilge agus Aontas na nDaltaí Iarbhunscoile in Éirinn, léirítear an tuairim gur gá na marcanna bónais a chur ar fáil. Gan an freagra sin ón Roinn Oideachais agus an comhairliúchán seo ar siúl, ní féidir aighneacht cheart a chur isteach mar níl freagra na ceisteanna sin ag aon duine. Tá sin ag cur bac mór ar an bpróiseas comhairliúcháin seo. Arís, bheadh sé go maith dá mbeadh muid in ann teacht ar an bhfreagra sin maidir leis na marcanna bónais. Mura bhfuil an rogha eile a luaigh an Teachta Ó Cuív ann, is é sin go mbeadh dhá chúrsa i gceist don ardteistiméireacht, agus má tá na cúrsaí sin, T1 agus T2, ann mar atá leagtha amach faoi láthair, caithfear marcanna bónais a chur ar fáil.

Bhí mé ag labhairt le príomhoide ar an ábhar seo agus thug sé sampla dom. Dá mbeadh beirt dhalta scoile sa rang céanna, duine amháin acu ag dul le T1 agus an duine eile ag dul le T2, agus dán le déanamh acu, bheadh ar dhalta amháin trí véarsa a dhéanamh agus ní bheadh ar an dalta eile ach véarsa amháin a dhéanamh. Bheadh an marc céanna ar fáil ag an deireadh nuair a thagann na torthaí ar ais agus, bunaithe air sin, bheadh na pointí céanna ar fáil freisin. Cén fáth go ndéanfadh duine na trí véarsa in ionad véarsa amháin? Ní dhéanann sé aon chiall ach is é sin an rud atá molta faoi láthair. Chun cothrom na Féinne a thabhairt don Chomhairle Náisiúnta Curaclaim agus Measúnachta, CNCM, is ceist don Roinn Oideachais í ceist na marcanna bónais ach is ceist don CNCM ceist an athbhreithnithe ar an tsraith shóisearach.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.