Oireachtas Joint and Select Committees

Tuesday, 23 March 2021

Select Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019: Céim an Choiste (Atógáil)

Photo of Jack ChambersJack Chambers (Dublin West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Maidir le cad a dúirt na Teachtaí, tá súil agam go mbeidh a dhóthain daoine ann le Gaeilge agus go mbeidh an coiste in ann í a úsáid. B’fhéidir go mbeidh an coiste ag labhairt trí Ghaeilge - tá súil agam go mbeidh - agus go mbeidh a dhóthain daoine sinsearacha ann chun an Ghaeilge a labhairt an t-am ar fad sa choiste comhairleach.

Maidir le leasú Uimh. 127, faoi láthair tá comhalta amháin le hainmniú mar ionadaí don limistéar Gaeltachta. Tuigim go bhfuil leasuithe curtha isteach ag Teachtaí a lorgaíonn ionadaíocht do phobal na Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht chomh maith. Sílim go bhfuil fiúntas leis na moltaí sin agus beidh mé sásta féachaint orthu. Maidir le ceapachán na gcomhaltaí sin, d’fhéadfadh ról a bheith ag an Seirbhís um Cheapacháin Phoiblí agus bheinn sásta leis sin. Tiocfaidh mé ar ais le moladh ar Chéim na Tuarascála. Tuigeann an Teachta go dtógann na próisis sin roinnt ama agus go bhfuil sé tábhachtach go mbeadh an tréimhse sé mhí ann chun an coiste a chur ar bonn, seachas trí mhí mar a phléigh muid níos túisce.

Maidir le leasuithe Uimh. 128 agus 129, leagtar amach san alt seo go bhfuil cumhacht ag an Aire comhalta a cheapadh mar chathaoirleach ar an gcoiste comhairleach. Tar éis na leasuithe seo a imscrúdú, táim go láidir den tuairim nach bhfuil bac ar an Aire saineolaí a cheapadh mar chathaoirleach de bharr nach bhfuil teorainn ar bith luaite. Táim ag súil go mbeidh ionadaíocht ar an gcoiste ó ghrúpaí éagsúla agus go mbeidh ionadaí ón Ghaeltacht ann freisin. Ní féidir liom gealladh nach mbeidh na saineolaithe ceaptha ar an gcoiste ag obair le haon eagraíocht san earnáil phoiblí. Chuirfeadh sé sin teorainn ar an réimse daoine go bhféadfaí a cheapadh agus d’fhéadfadh sé bac a chur ar fheidhmiú an choiste. Déanfar cinnte go mbeidh an duine is oiriúnaí ceaptha sa ról seo agus sin an rud is tábhachtaí. Sa chúinse sin ní féidir liom glacadh leis na leasuithe seo.

Maidir le leasú Uimh. 130, cinnte bheadh duine le hardchaighdeán Gaeilge ag teastáil mar chathaoirleach ar an gcoiste. Tá sé intuigthe go mbeadh Gaeilge den scoth ag an té a cheapfar. Táim sásta féachaint ar an leasú seo agus teacht ar ais le moladh ar Chéim na Tuarascála. Ar an mbonn sin, b’fhéidir go mbeadh an Teachta sásta an leasú seo a tharraingt siar.

Maidir le leasú Uimh. 131, tá sé intuigthe go mbeadh an cathaoirleach neamhspleách ina chuid nó ina cuid dualgais agus é nó í ag déanamh cinnte go gcomhlíonann an coiste a chuid feidhmeanna faoin mBille. Ag deireadh an lae tá sé tábhachtach go mbeadh an cathaoirleach agus an coiste freagrach don Aire freisin. Tá feidhmeanna an choiste leagtha amach sa Bhille. Beidh an coiste ag tuairisciú don Rialtas agus don Choimisinéir Teanga. Beidh ar an gCoimisinéir Teanga tráchtaireacht a fhoilsiú maidir leis na tuairiscí seo. Mar sin, tá ról faireacháin ag an gCoimisinéir Teanga agus is ansin a bheidh an neamhspleáchas le feiceáil. Beidh ar an Aire na tuairiscí agus an tráchtaireacht a chur faoi bhráid an Rialtais, a leagan faoi bhráid Thithe an Oireachtais agus a fhoilsiú ar shuíomh gréasáin na Roinne. Mar sin, beidh sé soiléir do gach aon duine céard atá ag tarlú agus cén dul chun cinn atá á dhéanamh. Táim sásta leis an bhfoclaíocht mar atá sí agus dá bharr sin níl mé ag glacadh leis an leasú seo.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.