Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Tá cúpla rud le rá agamsa faoi seo. Tá an ceart ag an Teachta Ó Cuív. Bheadh sé i bhfad Éireann níos éasca dá mbeadh an dualgas sin ann ó thús. Níor chóir ach go mbeadh líne amháin ann agus go dtuigfeadh gach duine go simplí gur sin ainm, teideal nó seoladh duine agus nach féidir an duine sin a mhaslú trí athrú a dhéanamh air nó uirthi, mar a dhéantar, agus is athrú míniú ina iomlán atá i gceist. Mar a dúirt mé, ní hé díreach na focail féin a athraítear ach má chuirtear uaschamóg in áit síneadh fada ar "O", tá míniú iomlán difriúil i gceist. Ciallaíonn "Ó" from agus ciallaíonn "O'" gur garmhac atá i gceist.

Is athrú suntasach é sin. Tá míniú difriúil ann. Tá an rud céanna fíor nuair a athraítear seoltaí daoine. Uaireanta cuirtear isteach síntí fada nár chóir go mbeadh siad ann. Bíonn siad ar an litir mhícheart nó ar litreacha nach gutaí iad. Tá an bealach ina bhfuil daoine in Éirinn tar éis caitheamh le m'ainm ó rugadh mé maslach. Tá sé mar an gcéanna do a lán daoine eile. Tuigim botúin ach ní thuigim an masla a dhéantar nuair a dhéanann duine botún agus an t-ainm litrithe go sonrach os a chomhair. Ní tharlaíonn sé dom thar lear. Cén fáth go dtarlaíonn sé anseo? Cén fáth go nglacann an státchóras agus an pobal i gcoitinne gur féidir le duine duine eile a mhaslú trína ainm a litriú go mícheart nó tríd an duine seo a bhrú chun uaschamóg a úsáid? Tá dhá chárta creidmheasa agam. Litrítear m'ainm le síneadh fada ar cheann amháin ach tá uaschamóg ar an gceann eile. Nuair a rinne mé gearán, dúradh liom nár fhéidir leis an mbanc síneadh fada a úsáid. Is bloody meaisín atá ann. Iarrann duine air rud a dhéanamh agus déanann sé é. Ní dhéanann sé difríocht ar bith.

Is é an rud ceannann céanna atá i gceist leis an ríomhaire. Tá ríomhairí in úsáid againn anois le breis is 70 bliain, ón Dara Cogadh Domhanda. Tá siad in úsáid i ngach uile chomhlacht le 20 bliain anuas. Tá trealamh ag comhlachtaí agus tá a fhios ag daoine gur chóir go mbeadh an trealamh sin in ann déileáil leis an síneadh fada agus iad á ordú. Tá sé i bhfad Éireann níos éasca, nó ba chóir go mbeadh sé, déanamh cinnte de go dtuigeann an córas an síneadh fada agus an trealamh á cheannach agus an clár ríomhaire á chur isteach ann.

Tá cearta againn de réir Airteagal 7 den Choinbhinsiún um Chearta an Linbh de chuid na Náisiún Aontaithe ina ndeirtear "Clárófar leanaí láithreach tar éis a mbreithe agus beidh sé de cheart acu ón am a mbeirtear iad ainm a bheith orthu". Má tá an ceart sin ann, níl sé de cheart ag aon duine an t-ainm sin a athrú. Is ceart bunúsach é. Nílim ag caitheamh anuas ar an Aire Stáit mar tá an Bille ag déanamh iarracht déileáil le fadhbanna atá aitheanta againn ar fad. Glacaimid leis sin ach, sna leasuithe seo, táimid ag déanamh iarracht a chinntiú go dtuigfidh, ag deireadh na staide seo, gach uile chomhlacht Stáit as seo amach gur gá dó seasamh leis an ainm atá scríofa os ár gcomhair nó a dtugann muid orainn féin. Is cuma sa tsioc leis an gcuid is mó den chóras faoin ainm anyway. Is uimhreacha muid sa chóras. Ní gá go mbeadh siad buartha go mbeadh duine éigin ag déanamh caimiléireachta. Is uimhreacha a léann an ríomhaire. Ba chóir go mbeadh sé de bhéasa ag na comhlachtaí sin an t-aitheantas sin a thabhairt dúinne agus meas a bheith acu ar an méid sin.

Tá an ceart ag an Teachta Ní Chonghaile; ní cóir go mbeadh muid ag caitheamh an oiread sin ama ar cheisteanna mar seo ach is léiriú é ar cé chomh bunúsach agus cé chomh tubaisteach atá an fhadhb gur gá dúinn an t-am seo a chaitheamh chun déanamh cinnte de go bhfuil sé i gceart.