Written answers

Wednesday, 5 March 2025

Department of Education and Skills

Inniúlacht sa Ghaeilge sa Státseirbhís

Photo of Aengus Ó SnodaighAengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

80. To ask the Minister for Education and Skills cad é líon foirne a Roinne agus cé mhéad díobh sin atá inniúlach sa Ghaeilge; agus cad iad na bearta atá á ndéanamh aici agus ag a Roinn chun an céatadán Gaeilgeoirí sin a ardú. [9972/25]

Photo of Helen McEnteeHelen McEntee (Meath East, Fine Gael)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

Tá an Roinn Oideachais lántiomanta do na hoibleagáidí reachtúla atá orainn faoi Acht na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2021, a chomhlíonadh agus tapaímid gach deis inár n-idirghníomhaíocht laethúil le custaiméirí chun na seirbhísí a sholáthraímid i nGaeilge a chur chun cinn agus a phoibliú ar na bealaí seo a leanas:

  • eolas a thabhairt do chustaiméirí go díreach ar bhonn réamhghníomhach faoin rogha atá ann gnó a dhéanamh linn trí Ghaeilge, mar shampla trína chur in iúl ar an suíomh Gréasáin go bhfuil seirbhísí Gaeilge ar fáil;
  • na seirbhísí sin a liostú in áit fheiceálach ar ár suíomh Gréasáin, lena n-áirítear táb ‘Gaeilge’ a chur le ceanntásc gach leathanaigh Béarla atá ar ár suíomh Gréasáin;
  • a chur in iúl ar threoirlínte roghnaithe, ar bhileoga faisnéise roghnaithe agus ar fhoirmeacha iarratais roghnaithe go bhfuil na doiciméid sin ar fáil i nGaeilge freisin, mura gcuirtear i láthair go dátheangach iad;
  • suntasacht chothrom a thabhairt d’ábhair Ghaeilge agus d’ábhair Bhéarla nuair is féidir.
Tá ag an Roinn roinnt gealltanas maidir le soláthar seirbhísí trí Ghaeilge. Tá siad leagtha amach inár Straitéis um Sheirbhís do Chustaiméirí 2024 – 2026, rud is féidir a rochtain ag an Straitéis um Sheirbhís do Chustaiméirí. Tá 2057 mball foirne sa Roinn faoi láthair. Aithníonn an Roinn an tábhacht a bhaineann le roinnt baill foirne atá líofa sa Ghaeilge agus atá in ann seirbhís a sholáthar i nGaeilge a bheith aici. Rinneadh an suirbhé is déanaí ar an inniúlacht sa Ghaeilge i measc fhoireann mo Roinne mar chuid den staidéar a rinne Ollscoil na Gaillimhe sa bhliain 2024 ar an tseirbhís phoiblí ar fad. Bhí an suirbhé sin mar bhonn leis an bPlean Náisiúnta um Sheirbhísí Poiblí Gaeilge. Foilsíodh na torthaí don earnáil phoiblí ina hiomláine, agus ní do chomhlachtaí poiblí aonair. Is amhlaidh, áfach, a d’iarramar figiúirí maidir leis an Roinn Oideachais go sonrach agus cuirfimid iad sin ar fáil don Teachta a luaithe is féidir.

Maidir lena chinntiú go bhfuil ag an Roinn baill foirne atá ag obair i réimsí a dteastaíonn seirbhís trí Ghaeilge iontu, is trí publicjobs go príomha a earcaítear na baill foirne sin. D’áireofaí leo sin, mar shampla, cigirí ar an leibhéal bunscoile agus cigirí ar an leibhéal iar-bhunscoile atá ina speisialtóirí ábhair, chomh maith le baill foirne riaracháin a earcaítear chun obair i réimsí gnó de chuid na Roinne a meastar go bhfuil sé riachtanach seirbhísí a sholáthar trí Ghaeilge iontu, mar shampla an tAonad um Oideachas Gaeltachta.

Maidir le bearta chun an líon cainteoirí Gaeilge sa Roinn a chur chun cinn agus a mhéadú, cabhraíonn an tAonad Oiliúna agus Forbartha Foirne le baill foirne a n-inniúlacht sa Ghaeilge a fhorbairt trí rochtain a thabhairt dóibh ar oiliúint Ghaeilge a sholáthraítear trí chúrsaí oiliúna Gaeilge atá creidiúnaithe go cuí. Is deimhnithe ag Teastas Eorpach na Gaeilge (“TEG”) anois atá na cúrsaí a soláthraíonn Gaelchultúr iad thar ceann OneLearning. Ní chuireann an Roinn aon teorainn leis an líon rannpháirtithe sna cúrsaí sin agus cuirtear in iúl do na baill foirne uile go tráthrialta faoi na háiseanna/na deiseanna atá ar fáil chun a n-inniúlacht sa Ghaeilge a fheabhsú. Cuireann an tSeirbhís Náisiúnta Síceolaíochta Oideachais (SNSO) feabhas i gcónaí ar leibhéal inniúlachta a síceolaithe agus a mball foirne riaracháin trína chur ar a gcumas freastal ar chúrsaí Gaeilge atá dírithe go háirithe ar a baill foirne a sholáthraíonn seirbhísí tacaíochta i gceantair Ghaeltachta agus i nGaelscoileanna. Ina theannta sin, tacaíonn cláir Forbartha Gairmiúla Leanúnaí (FGL) agus cláir ionduchtúcháin na Cigireachta le cigirí cothú agus forbairt a dhéanamh ar a n-inniúlacht sa Ghaeilge a úsáid le haghaidh obair chigireachta/chomhairleach agus tacaíonn na cláir sin leo feabhas a chur ar a n-eolas curaclaim i leith na Gaeilge. Áirítear leo sin cúrsaí tumoideachais i gceantar Gaeltachta. Chomh maith leis sin, tá tús curtha ag an Roinn le seirbhís cóitseála teanga a thairiscint chun cabhrú le baill foirne cur lena muinín as seirbhísí poiblí a sholáthar trí Ghaeilge.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.