Conor McGuinness (Waterford, Sinn Fein)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

100. To ask the Minister for Education and Skills cad iad na pleananna atá aici chun dul i ngleic leis an ngéarchéim atá ann maidir le múinteoirí le Gaeilge a earcú chun freastal ar earnáil an oideachais Gaeilge – idir bhunscoileanna agus mheánscoileanna; agus an ndéanfaidh sí ráiteas ina thaobh. [3834/25]

Helen McEntee (Meath East, Fine Gael)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

Réimse gníomhaíochta tosaíochta don Rialtas is ea a chinntiú gur dearfach atá eispéireas gach linbh ar scoil agus go bhfuil múinteoirí cáilithe gafa ar fáil chun cabhrú leo ina gcuid foghlama.

Léirítear sna sonraí is déanaí go bhfuil breis agus 78,000 múinteoir cáilithe fostaithe in Éirinn. Amhail i gcás a lán earnálacha, tá dúshláin earcaíochta ann san earnáil oideachais, go háirithe i limistéir uirbeacha.

Chuir an Roinn roinnt beart chun feidhme chun aghaidh a thabhairt ar shaincheisteanna soláthair múinteoirí, agus is iad seo a leanas na torthaí atá ar na bearta sin:

• méadú 20% ar an líon céimithe Oideachais Tosaigh Múinteoirí (múinteoirí faoi oiliúint) idir na blianta 2018 agus 2023, agus méadú 30% ar an líon atá cláraithe leis an gComhairle Mhúinteoireachta ó bhí an bhliain 2017 ann, agus
• méadú 16.7% agus méadú 13.3% ar an líon post teagaisc atá leithdháilte ar an iar-bhunoideachas agus ar an mbunoideachas faoi seach idir na blianta 2017/18 agus 2023/24.

• Áiríodh le Buiséad 2024 cláir uasoiliúna a leathnú, ar cláir iad atá ar fáil saor in aisce do mhúinteoirí agus a bhfuil mar aidhm leo méadú a dhéanamh ar an líon múinteoirí cáilithe in ábhair ardéilimh agus laghdú a dhéanamh ar a mhéid a theagascann múinteoirí ábhair lasmuigh dá n-ábhar féin. Comhlánófar cláir nua i nGaeilge, Fraincis, polaitíocht agus an tsochaí agus eolaíocht ríomhaireachta na cláir atá ann cheana i matamaitic, fisic agus Spáinnis. Soláthróidh Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath, an clár nua uasoiliúna Gaeilge do mhúinteoirí iar-bhunscoile.
• Faoi Bhuiséad 2025, leanadh le cistiú a sholáthar do chúrsaí uasoiliúna saor in aisce do mhúinteoirí in ábhair ardéilimh, Gaeilge ina measc.
• Faoi Bhuiséad 2024, tugadh isteach aisíocaíocht táillí de chineál sparánachta is fiú €2,000 do mhúinteoirí a bhain Máistir Gairmiúil san Oideachas amach sa bhliain 2024. Déanfar an íocaíocht sin sa bhliain 2025, agus tá sé mar aidhm léi múinteoirí nuacháilithe bunscoile agus iar-bhunscoile a spreagadh dul i mbun róil teagaisc. I mí Mheán Fómhair, d’eisigh mo Roinn ciorclán ina leagtar amach na critéir incháilitheachta.

• an bhuíon múinteoirí atá ar fáil chun obair ionaid a dhéanamh a mhéadú, trí leanúint leis na gnáth-theorainneacha ar scéimeanna sos gairme agus postroinnte a chur ar fionraí agus trí leanúint den scéim um uaireanta teagaisc a fhadú in iar-bhunscoileanna go dtí an scoilbhliain 2024/25.
• múinteoirí ar scor a spreagadh oibriú mar mhúinteoirí ionaid; sholáthair breis agus 1,700 múinteoir ar scor cumhdach ionaid sa scoilbhliain 2023/24, cothrom le méadú 12% ar an bhfigiúr don bhliain roimhe sin.
• leanúint leis an bhfeachtas “Déanann an Teagasc Athrú ó Bhonn” a reáchtáil, rud ina gcuirtear gairm an teagaisc chun cinn agus ina dtugtar spreagadh do dhaltaí gairm a shaothrú sa teagasc. Forbraíodh feachtais cur chun cinn chun go mbeadh siad ar siúl i gcomhthráth le dáta deiridh na Lár-Oifige Iontrála (CAO) agus leis an spriocdháta athrú intinne le blianta beaga anuas.

• Chláraigh breis agus 3,700 múinteoir nuacháilithe leis an gComhairle Mhúinteoireachta sa bhliain 2024, agus níos mó ná 126,000 múinteoir ar an gclár anois.
• Tugtar le fios in anailís ar iarratais CAO a rinneadh ón mbliain 2017 go dtí an bhliain 2024 gur ann d’éileamh marthanach láidir ar chláir theagaisc fochéime. Ar an meán, ba le cláir theagaisc bunscoile nó le cláir theagaisc iar-bhunscoile a bhain 6% de na hiarratais chéadrogha uile a rinneadh ón mbliain 2017 go dtí an bhliain 2024.
• Mar thoradh ar an mbeart nua pá, méadófar tuarastal tosaigh múinteoirí go €46,000, agus é ag méadú go €85,000 ar a mhéad in aghaidh na bliana. Is tuarastal maith é sin, i gcomparáid le figiúirí idirnáisiúnta.