Seanad debates

Wednesday, 24 November 2021

Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019: Céim an Choiste - Official Languages (Amendment) Bill 2019: Committee Stage

 

10:30 am

Photo of Jack ChambersJack Chambers (Dublin West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Baineann leasuithe Uimh. 29 agus 30 le chéile toisc go bhfuil siad ar an ábhar céanna. Tar éis dom féachaint ar leasú Uimh. 29 sa chomhthéacs seo, táim muiníneach go bhfuil an fhoclaíocht mar atá sé sásúil chun an bhrí atá i gceist a chur trasna. Sílim go bhféadfadh míthuiscint a bheith ann faoi céard atá beartaithe sa Bhille. Leagtar amach in ailt 19A(1) agus 19A(2) gur féidir aicmiú na gcomhlachtaí poiblí a dhéanamh. Go praiticiúil, is éard a bheadh i gceist anseo ná go mbeadh na caighdeáin teanga céanna leagtha síos d’aicme comhlachtaí poiblí, comhairlí contae nó institiúid thríú leibhéal, mar shampla. Is ar an mbonn sin a dhéanfar aicmiú. Baineann an focal “caighdeán” leis na caighdeáin féin. Dá bhrí sin ní bheidh mé ag glacadh leis an leasú seo.

Maidir le leasú Uimh. 30, mar a luaigh mé ag Céim na Tuarascála, tá sé fíorthábhachtach d'fheidhmiú éifeachtach na reachtaíochta seo go mbeadh discréid ag an Aire maidir le feidhmiú fhorálacha áirithe atá sonraithe sa Bhille. Is é príomhchuspóir an Bhille seo ná soláthar níos mó de sheirbhísí i nGaeilge a chur ar fáil ón tseirbhís phoiblí ar chaighdeán níos airde. Chuige sin, faoi alt 18A den Bhille tá coiste comhairleach um sheirbhísí Gaeilge le bunú. Mar atá pléite againn cheana, tá obair fhíorthábhachtach le déanamh ag an gcoiste comhairleach maidir le soláthar seirbhísí i nGaeilge agus maidir le cúrsaí earcaíochta. Beidh an coiste comhairleach gníomhach agus beidh ionadaíocht ag na hearnálacha éagsúla sa státchóras timpeall an bhoird. Táim ag súil go mbeidh an caidreamh eatarthu láidir agus go mbeidh cumarsáid rialta eatarthu freisin. Táim lán-chinnte go gcabhróidh sé seo na spriocanna a bhaint amach.

Mar is eol don Teach, leagtar amach feidhmeanna an Choimisinéara Teanga in alt 21 den Phríomh-Acht. I measc na príomhdhualgais atá ag an gCoimisinéir Teanga, tá monatóireacht le déanamh ar an gcaoi a bhfuil forálacha Acht na dTeangacha Oifigiúla á gcomhlíonadh ag comhlachtaí poiblí; imscrúduithe a sheoladh as a stuaim féin ar iarratas ón Aire nó mar thoradh ar ghearán a bheith déanta leis ag aon daoine i gcás ina gcreidtear go bhfuil teipthe ar chomhlachtaí poiblí a ndualgais a chomhlíonadh faoi Acht na dTeangacha Oifigiúla; tuarascáil a ullmhú faoi gach imscrúdú; comhairle a chur ar fáil don phobal maidir le neart na teanga faoi Acht na dTeangacha Oifigiúla; comhairle a chur ar fáil do chomhlachtaí poiblí maidir lena ndualgas teanga faoin Acht; agus tuarascáil bhliantúil faoi ábhair Oifig an Choimisinéara Teanga a sholáthar don Aire le cur os comhair Thithe an Oireachtais. Tá i gceist againn cur leo sin trí leasú a thabharfadh cumhacht don Choimisinéir Teanga faireachán a dhéanamh ar chomhlíonadh aon achtacháin a bhaineann le stádas nó úsáid teanga oifigiúla chomhlachtaí poiblí. Ní fheictear dom go bhfuil aon ghá fíneáil bhreise a thabhairt isteach. Ní raibh sé seo iarrtha ag an gCoimisinéir Teanga féin; mar sin níl i gceist agam glacadh leis an leasú seo.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.