Dáil debates
Wednesday, 26 March 2025
Údarás na Gaeltachta (Amendment) Bill 2024: Céim an Choiste
12:50 pm
Pearse Doherty (Donegal, Sinn Fein) | Oireachtas source
Ba mhaith liom cur leis an méid atá ráite ag an Teachta Ó Snodaigh ó thaobh bhord Údarás na Gaeltachta. Fearaim fáilte fosta go bhfuilimid ar an Céim seo ó thaobh na reachtaíochta seo. Tá sé blianta ó shin ó d'fhoilsíomar i Sinn Féin an reachtaíocht seo le toghcháin a thabhairt ar ais go dtí bord Údarás na Gaeltachta. Cé nach bhfuil sé sin bainte amach go fóill, agus ar an drochuair táimid ag feiceáil go bhfuil cúlú a dhéanamh ar an méid ba chóir a bheith ag tarlú anseo, tá céim bheag chun tosaigh déanta ó thaobh cuid de na baill a bheidh ar an mbord sin.
Sílim gur ceist iontach tábhachtach atá anseo; sé sin ar chóir go mbeadh cead ag duine a bheith ar an gcomhairle contae agus ar bhord Údarás na Gaeltachta ag an am céanna. Nuair a théann an reachtaíocht seo trí na Tithe, cibé iad na rialacha atá ann, is iad sin na rialacha a bheidh daoine ag obair faoi. Má táthar ag iarraidh, ámh, tús maith a thabhairt do bhord Údarás na Gaeltachta, ba chóir dúinn an leasú seo a ghlacadh agus éisteacht leis an méid atá ráite ag an Teachta Ó Snodaigh. Tá ról faoi leith ag bord Údarás na Gaeltachta agus tá deis againn anseo bord a bheith againn do dhaoine nach bhfuil ar an gcomhairle contae, nach bhfuil ag déanamh jab lánaimseartha agus nach bhfuil ag smaoineamh lá amháin ar chúrsaí uisce nó ar phoill sa bhaile mór, nó ar strategic policy committees, SPCs, a chaithfidh siad a bheith orthu mar go bhfuil siad dírithe go huile is go hiomlán ar bhord Údarás na Gaeltachta. Ar an drochuair, mura nglacann an tAire leis an leasú seo, i ndáiríre seachas go bhfuilimid ag caint faoi thoghchán, agus ceantair thoghcháin i gceantair Ghaeltachta scaipthe; sa mhórchuid de na toghcháin sin, is iad sin atá aithne acu ar an gceantar, go raibh siad ar chomhairle contae agus go raibh siad tofa cheana féin a bheidh ann agus beidh sé iontach deacair do dhuine nach raibh ansin i mbun toghchánaíochta, nó nach raibh ina chomhairleoir contae nó ina chomhairleoir contae, seasamh agus a bheith tofa go dtí bord Údarás na Gaeltachta.
Tá deis againn anseo a dhéanamh cinnte de go bhfuilimid ag díriú isteach ar dhaoine ar mhaith leo a bheith ar an mbord, daoine ba chóir dóibh a bheith ar an mbord agus ansin, fosta, daoine gurb é seo an phríomhaidhm agus an príomhobair atá idir lámha acu. Mar a dúirt an Teachta Ó Snodaigh, ba chóir go mbeadh pá mar is ceart ag dul leis an bpost seo fosta. Sílim gur chóir glacadh leis an leasú seo agus ní shílim go bhfuil mórán comhairleoirí contae ar fud na tíre ar mire má ghlacann an tAire leis seo. Tá cuid acu, b'fhéidir, a bheidh ag iarraidh a bheith ar bhord Údarás na Gaeltachta agus tá sé sin ceart go leor ach tá go leor daoine ansin sa phobal ba chóir go mbeadh deis acu dul sa toghchán seo ach tá a fhios acu, b’fhéidir, go mbeadh siad ag dul in éadan duine a bhíodh ar an gcomhairle contae le 15 bliana nó 20 bliain agus níl an páirc imeartha cothrom dóibh. Is é seo deis mhaith agus muid ag tabhairt daonlathais ar ais isteach go dtí bord Údarás na Gaeltachta. Tá seans maith againn gurb iad na daoine cearta a bheidh sna baill sin a bheidh ceaptha ag an bpobal agus go mbeidh siad ábalta díriú isteach ar an obair sin go lánaimseartha má tá an tuarastal mar is ceart ansin dóibh.
No comments