Maureen O'Sullivan (Dublin Central, Independent) | Oireachtas source

Is deis iontach í Seachtain na Gaeilge chun solas a chur ar thábhacht ár dteanga dhúchais. Is cuid lárnach í dár stair, dár traidisiún, dár gcultúr, agus dár bhféiniúlacht. Ach, an bhfuilimid ag déanamh ár ndóthain ar son na Gaeilge? An bhfuil gach iarracht á dhéanamh chun í a chosaint, a chaomhnú, a fhás, agus a fhorbairt? Ní dóigh liom é. Tá sé de dhíth agus de dhualgas ar Rialtas na tíre seo gach iarracht a dhéanamh chun tacú lenár dteanga náisiúnta agus leis na ceantair Ghaeltachta ar fud na tíre, go háirithe ár n-oileáin Ghaeltachta. Tá dúshláin ag na hoileáin nach bhfuil ag áiteanna eile sa Ghaeltacht. Is seoid luachmhar iad na hoileáin Ghaeltachta seo dár gcultúr agus ní mór dúinn níos mó tacaíocht a thabhairt dóibh chun a chinntiú nach mbeadh an todhchaí chéanna i ndán dóibh agus a bhí i ndán don Bhlascaod Mór.

Táim lánchinnte go bhfuil daoine anseo a chaith samhradh éigin ar cheann de na hoileáin seo, nó in áit eile Gaeltachta, ag foghlaim Gaeilge. Tuigfidh na daoine sin cé chomh hiontach atá sé do dhaoine óga. Nach mbeadh sé go hiontach dá mba rud é go mbeadh an deis sin ag gach uile dhéagóir sa tír seo? Samhlaigh an difríocht a dhéanfadh sé do na pobail bheaga seo dá mbeadh breis scoláirí Gaeilge ag teacht chucu gach samhradh. Ní gá ualach airgid a chaitheamh chun é seo a dhéanamh. Ní gá ach a bheith níos cruthaitheach lenár gcuid smaoinimh. Is léir go bhfuil an suim sin ann. Ní gá dúinn ach féachaint ar an éileamh atá ar Ghaelscoileanna agus ar Ghaelcholáistí timpeall na tíre nó ar an méid pop-up Gaeltachtaí a chímid gach lá.

Fuair ár sinsir bás ar ár son ionas go mbeadh sé de cheart againn ár dteanga dhúchais a labhairt. Ní mór dúinn féin, mar chinnirí na tíre, urraim a thabhairt dár sinsir agus dea-shampla a léiriú don phobal tríd ár ndícheall a dhéanamh an Ghaeilge a chur chun cinn ní amháin do Sheachtain na Gaeilge, ach do gach uile sheachtain. Mar a deirtear, beatha teanga í a labhairt.

Cinnte, is cúis náire é nach bhfuil Gaeilge á labhairt againn 100 bliain tar éis tosach an Stáit, go háirithe nuair a smaoinímid ar an méid Gaeilge agus suim sa Ghaeilge a bhí ag laochra an ama sin. Bheadh sé uafásach dá mbeadh daoine óga sa tír seo gan eolas agus gan léargas ar shaibhreas na Gaeilge, agus go háirithe ar fhilíocht na Gaeilge.

See this speech in context