Ms Cabr?n? de Barra:

Rinneamar suirbhé beag le déanaí mar bhíomar ag iarraidh cruthú go raibh daoine gur lucht Gaeltachta iad a bhí ag lorg tithíocht sa Ghaeltacht ar phraghas réasúnta agus nach bhféadfadh fanacht ann agus fuaireamar freagraí ó thart ar 30 teaghlach éagsúla. Bhí cuid acu gan páistí agus bhí páistí ag roinnt eile. Bhí gach duine a bhí páistí acu, seachas teaghlach amháin, ag tógáil a gcuid páistí le Gaelainn agus iad taobh amuigh den Ghaeltacht. Bhí cuid acu, mar a dúirt siad, in áiteanna iargúlta chomh gar is go bhféadfadh siad a bheith don Ghaeltacht ach bhí cuid eile acu thar lear fiú amháin agus gan deis acu teacht abhaile mar níl aon áit acu chun fanacht nuair a thagann siad.

Luaigh an Teachta Ó Cathasaigh costas tithíocht €500,000. Bhí sé an-dheas ag rá sin. Níl mórán tithe a díoladh i nGaeltacht na nDéise anuraidh a bhí faoi bhun €600,000. B’fhéidir nár mórán é sin i mBaile Átha Cliath ach is an t-uafás airgid é i gContae Phort Láirge. Níl an t-airgead ag éinne do mhorgáiste dá bhrí sin. Mar a lua Tomás Ó hÓgáin níos luaithe, tá líon na gcainteoirí laethúla Gaelainne ardaithe 16% ó 2011 ach táimid ag snámh in aghaidh easa mar tá líon na ndaoine sa phobal ag ardú an t-am ar fad de bharr daoine ag bogadh isteach chuig an gceantar. Tá daoine nach ón gceantair iad ag céannacht tithe nach féidir le muintir na háite a cheannach. Níor luamar é inár gcur i láthair ach ceann de na bunchlocha oibre atá againn i nGaeltacht na nDéise le fada an lá ná an stocaireacht atá déanta againn le hÚdarás na Gaeltachta agus leis an gcomhairle áitiúil ó thaobh cúrsaí tithíochta. Gan deis ag pobal óg Gaeltachta fanacht i nGaeltacht na nDéise, tá an cath caillte.