Joe McHugh (Donegal, Fine Gael)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

Cuirim fáilte roimh na finnéithe go dtí an cruinniú agus an díospóireacht seo. Tá cúpla ceist gasta agam faoi Raidió Rí-Rá. Gabhaim buíochas as an update maidir leis an stáisiún. Tá an BAI ag iarraidh taighde a dhéanamh anois ach tá níos mó taighde déanta ag Conradh na Gaeilge. Bhí feachtas mór ann thar na blianta agus tá mór-éileamh ann ó na daoine óga. Tá mo mhac féin naoi mbliana d’aois agus tá sé i gcónaí ag iarraidh éisteacht leis na hamhránaithe ar 2FM agus iRadio nuair atáimid sa charr.

Dá mbeadh an stáisiún sin ar FM, is é mo thuairimse go mbeadh níos mó éilimh air. Tá taighde déanta ag Conradh na Gaeilge agus b’fhéidir go mbeadh seans ag na finnéithe teagmháil a dhéanamh le Conradh na Gaeilge faoi sin i dtús báire.

Chomh maith le sin, maidir le huimhir a dó, tá imní ormsa maidir leis an nGaeilge agus stádas na Gaeilge tríd an tír anois maidir le Covid-19. Ní raibh na daoine ag casadh lena chéile mar a bhí siad thar na blianta a chuaigh thart. Ní raibh na daoine ag labhairt le chéile mar a bhí siad thar na blianta a chuaigh thart. Bhí siad istigh sna tithe féin. Ní raibh siad ag casadh i measc an phobail. Ní raibh siad ag labhairt Gaeilge i measc an phobail. Sin an fáth go bhfuil imní ormsa.

Mura bhfuil na daoine ag casadh le chéile, níl siad ag labhairt le chéile. Tháinig mé trasna seanfhocal cúpla bliain ó shin, i mBostún, ó bhean Chonamara darbh ainm Máire Concannon. Thug sí ráiteas maidir le seanfhocal dúchais ag an am gur chasadh na daoine ar a chéile ach nár chasadh na sléibhte ná na cnoic le chéile. The hills and the mountains do not meet but the people meet. Ach tríd Covid-19, ní na daoine ag casadh macasamhail leis na sléibhte agus na cnoic.

Tá fadhb agus bearna ann agus is é mo thuairimse go bhfuil deiseanna ann ar son gnáthstáisiúin, mar shampla, RTÉ 1 clár a bhaint amach a thacaíonn agus a chuidíonn, ní amháin le daoine óga, ach leis an bpobal. Tá na daoine taobh amuigh, timpeall na tíre seo agus go hidirnáisiúnta fosta, ag iarraidh cuidiú chun an teanga a fhoghlaim agus a fhoghlaim arís agus b’fhéidir go mbeadh deiseanna ann trí RTÉ a bheith ag tabhairt an chuidithe sin. Tá TG4 ag déanamh a sheacht ndícheall ar son na teanga agus tá sé ag bogadh ar aghaidh go dearfach agus go láidir, leis an gclár “Laochra Gael”, mar shampla, atá iontach suimiúil agus bíonn na daoine uile, le Gaeilge agus gan Ghaeilge, ag amharc ar an gclár sin.

Arís, tá an bhearna ann. Is é mo thuairimse go bhfuil an Ghaeilge níos laige tríd Covid-19 mar nach raibh na daoine ag casadh le chéile. Tá dualgas orainn uile, mar dhaoine a dhéanann an reachtaíocht, ach tríd an meán, raidió agus teilifís, b’fhéidir go mbeadh seans ann anois agus deiseanna ann fá choinne clár nuálaíocht, clár difriúil agus clár cruthaíocht a dhéanamh ar son na teanga ag iarraidh cuidiú leis na daoine a bhí ag iarraidh an teanga a fhoghlaim í a hathfhoghlaim arís.