Oireachtas Joint and Select Committees

Tuesday, 22 October 2019

Joint Standing Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Islands

Díolúine ó Staidéar na Gaeilge: Plé

Professor Máirín Nic Eoin:

Cuirfidh mé leis an méid atá ráite mar fhreagra ar an dara ceist a bhí ag an Teachta. Is rud iontach é gur féidir le scoileanna tacaíochtaí breise a fháil, na cláir dhifriúla a chur i bhfeidhm, agus mar sin de. An fhadhb atá ann ná go mbeidh an-chuid dua i gceist ag iarraidh fianaise a fháil go bhfuil páistí i dteideal díolúine, seachas é a dhéanamh ar mhaithe le dul chun cinn an pháiste. Rud a chuireann an-imní orainne ná an critéar go mbeadh páistí sa deichiú peircintíl i dtástáil chaighdeánaithe litearthachta i dteideal díolúine. Tá 10% de phobal na scoileanna sa pheircintíl sin, ós rud é gur tástáil de réir noirm atá ann. Is ábhar buartha breise iad scoileanna DEIS, áit atá an céatadán sin cuid mhaith níos airde, suas go 18%. Is rud é seo atá in intinn tuismitheoirí.

Smaoiním go minic ar na tuismitheoirí, mar bíonn tuismitheoirí le páiste le riachtanais speisialta faoi bhrú an-mhór, agus tá lorg na díolúine mar chuid den bhrú sin. Tá siad feasach faoi na staitisticí seo agus faoin deichiú peircintíl. Dúirt cuid de na tuismitheoirí a sheol aighneacht mar chuid den phróiseas comhairliúcháin go raibh an deichiú peircintíl ró-íseal, agus gur chóir an 20ú peircintíl a úsáid. Tá na tuismitheoirí tógtha leis na slata tomhais seo chun díolúine a fháil in ionad a bheith mar thaca d’fhoghlaim an pháiste. Mura raibh díolúintí ann, is dóigh liom go mbeadh a gcuid fuinnimh ar fad dírithe ar na socrúcháin ar leith gur gá a dhéanamh chun cinntiú go bhfuiltear ag freastal ar an speictream iomlán cumais.