Ms Sorcha Ní Chéilleachair:

Mar fhreagra ar na ceisteanna ar fad, táim ag ceapadh go gcaithfimid féachaint ar an straitéis arís. Ní drochscéalta ar fad a bhí sa nuashonrú seo. Bhí roinnt ceantair Ghaeltachta ann go raibh téarnamh i ndán dóibh. Ceann de na ceantair sin ná mo cheantar dúchais féin, An Rinn i gContae Phort Láirge. Nuair a bhí daoine ag lorg rudaí dearfacha sa nuashonrú seo, chuireadar an cheist céard a tharla sa Rinn go bhfuil téarnamh tagtha ar rudaí agus go bhfuil rudaí ag teacht aniar. Tá a fhios agamsa go maith cad a tharla sa Rinn.

D'fhás mise aníos i bpobal go raibh meas ann don teanga. D'fhás mise aníos i bpobal go raibh bunscoil láidir Gaeltachta ann a thug tús áite don Ghaolainn. Chuaigh mé ag meánscoil a bhí fíorchumasach ó thaobh na Gaolainne de. Bhí struchtúr pobail ann, Comhairle Pobail na Rinne, a bhí fíorláidir ó thaobh na teanga de agus a chuir an teanga chun cinn i measc an phobail gan aon cheist agus bhí meas ar an gcainteoir dúchais sa phobal sin.

D'fhás mise aníos sa phobal sin agus ní inniu, amárach ná an lá dar gcionn a chítear torthaí na Gaolainne sa phobal. Is sa chéad ghlúin eile agus táimid ag feiscint an toradh sin sa chéad ghlúin eile anois. Ar shlí, sin í an chúis gur thug mise faoin obair seo nuair a bhí páistí agam féin, ag féachaint siar ar an taithí a bhí agam féin ag fás aníos. Theastaigh uaim go mbeadh an tacaíocht sin sa phobal do mo pháiste féin agus go bhfaca mé an téarnamh a thagann ar phobal nuair a bhíonn an tacaíocht sin ann. Sin í an chúis go bhfuil mé ag tabhairt faoin obair seo mar go gcreidim go n-oibríonn sé. Ní inniu ná inné a chímid na torthaí ach b'fhéidir nuair atá páistí ag mo pháistí féin. Ceapaim go bhfreagraíonn sé sin an-chuid de na cheisteanna.

Tá moltaí sa staidéar cuimsitheach teangeolaíoch mar gheall ar tacaíochtaí teaghlaigh. Níl siad curtha i bhfeidhm. Dá mbeidís curtha i bhfeidhm, bheadh rudaí i bhfad níos fearr. Tá an Roinn Oideachais agus Scileanna le moladh. Bhí mé féin ag an gcruinniú inné agus bhíomar fíorthógtha leis. Tá an cuma ar an scéal go bhfuil sí ag éisteacht faoi dheireadh agus go bhfuil sí ag aithint an chainteoir dúchais agus go bhfuil sí chun curaclam agus córas a chur i bhfeidhm sa Ghaeltacht nach raibh i bhfeidhm riamh cheana. Ar deireadh, maidir leis an straitéis 20 bliain don Ghaolainn agus ar cheart í a chaitheamh i dtraipisí nó ar cheart í a chur i bhfeidhm, is í an cheist a bheadh agamsa ná an bhfuil muinín caillte ag an bpobal as an straitéis? Más rud é go bhfuil, cén mhaith í a chur i bhfeidhm nó cén mhaith í a chaitheamh i dtraipisí? Níl a fhios agam.