Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 10 July 2024

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Éileamh don Ghaelscolaíocht: Plé (Atógáil)

1:30 pm

Photo of Aengus Ó SnodaighAengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Fós. Dá ndéanfadh siad é sin, bheadh ar an Stát bogadh; is cuma cén polasaí atá acu. Bheadh ar an Stát an soláthar sin a dhéanamh láithreach do gach uile tuismitheoir. B’fhearr nach gá iad a bhrú chun é sin a dhéanamh ach go dtarlódh sé go huathoibríoch, ach measaim gurb é sin an treo le dul. Táimid ag déileáil le daltaí atá ag fágáil na bunscoile agus nach bhfuil aon áiteanna dóibh i nGaelscoileanna. Tá orainn áiteanna a chruthú dóibh. Baineann an pointe céanna leis na naíscoileanna. Dá mbeadh na háiteanna sin ar fáil, bheadh loighic ceart i ngach cuid den chóras. Bheadh a fhios againn má tá 300 páiste i gceantar ar leith ag freastal ar réamhscoil, caithfear méid áirithe áiteanna a bheith ann sna bunscoileanna. Tá sé sin ag déanamh neamhaird ar dhaltaí atá ag freastal ar scoileanna Béarla nó ar nurseries atá ag iarraidh dul isteach go dtí scolaíocht trí Ghaeilge chomh maith. Mura dhéanann an Stát sin, tá an t-ualach orainne mar dhíograiseoirí nó mar ghníomhairí Gaeilge an ceart sin a chruthú. Tharla sé seo le reachtaíocht a cuireadh i bhfeidhm in 2004, an Education for Persons with Special Educational Needs Act 2004. Is cuimhin liom a bheith i láthair ag an gcoiste agus muid ag déileáil leis. Cruthaíodh ceart do pháistí assessment of needs a fháil. Níl sé de cheart acu aon rud eile a fháil, ach thóg roinnt dlíodóirí cás agus bhuaigh siad é. Is féidir le páistí assessment of needs a fháil, ach ní féidir leo aon rud eile a fháil - is é sin an drochrud faoi. Níor chóir go mbeadh orainn dul an bealach seo ach measaim gur gá. Sin an t-aon bhealach uaireanta leis an Stát a bhrú chun an ceart atá ann a shásamh. Rinne mé m’aighneacht féin don rud seo ach ní fheicim go nglacfaidh siad leis. Beidh sé spéisiúl céard a thiocfas amach.

Céard iad na deacrachtaí is mó a bhíonn ann nuair atá daltaí ag athrú isteach i meánscoil lán-Ghaeilge nuair atá siad thart ar 12 bliain d'aois? Céard iad na deacrachtaí is mó a bhíonn acu ag an aois sin nó an cuma cén aois a dhéanann dalta an tumoideachas?

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.