Mr. Niall Ó Catháin:

Maidir le scoileanna agus aonaid - táim ag caint faoin taithí ó Thuaidh, i ndáiríre , sílm go bhfuil sé dodhéanta soláthar dara leibhéal a thabhairt do dhaltaí trí mheán na Gaeilge in aonaid atá taobh istigh de timpeallacht iomlán Béarla. B'fhéidir go bhfuil sruth ann nó aonad ach tá sé dodhéanta i ndáiríre. Níl sé cothrom ar an pháiste ach an oiread. Bíonn an chuid is mó de na páistí gan Ghaeilge sa bhaile. Táthar ag iarraidh oideachais a sholáthar trí mheán na Gaeilge do na daltaí seo, nach labhraíonn Gaeilge lasmuigh den scoil. Sna haonaid, is minic nach labhraíonn siad mórán Gaeilge taobh istigh den scoil. Níl réimse foclaíochta nó an líofacht acu leis an oideachas ceart a fháil trí mheán na Gaeilge. Is é sin an fáth nach ndéanann an chuid is mó de na haonaid ó Thuaidh ach cúpla ábhar trí Ghaeilge go dtí an tríú bliain ar ollscoil. Sílim go bhfuil an ceart acu. Déanann siad na hábhair acadúla agus na scrúduithe uilig trí mheán an Bhéarla mar níl siad ábalta iad a dhéanamh trí Ghaeilge, de bharr nach bhfuil Gaeilge ag achan dhuine sa bhaile le tacú le hobair na haonaid. An fhadhb atá ann anois ó Thuaidh leis na haonaid uilig ná go bhfuil bac ann toisc go bhfuil aonad ag an dara leibhéal sa mhórcheantar. Amharcann an Roinn Oideachais air agus measann sí go bhfuil sé sórtáilte sa cheantar sin so ní ghlacann sí le moladh forbartha le scoil fhéinseasta teacht chun cinn. Is í sin an fhadhb. Cruthaíonn siad constaic nó bac do na scoileanna féinseasta. Sin an rud a tharlaíonn ó Thuaidh. Níl a fhios agam más amhlaidh é ó Dheas.