Mr. Cormac McCashin:

Le bheith an-soiléir faoi seo, ní trí thimpiste go bhfuil an fhadhb seo ann arís agus arís eile agus to bhfuil na scoileanna atá ann faoi láthair ag fáil síneadh agus síneadh. Tá sé seo ag tarlú mar gheall ar sheasamh fógartha agus oifigiúil na Roinne ón aonad pleanála agus tógála sa Tulach Mhór. Ní sé ag tarlú ad hoc. Is é seo seasamh oifigiúil na Roinne. Chun ceist an Teachta Uí Laoghaire a fhreagairt, luaigh sé an comórtas pátrúnachta a bhí ann. Cuireadh tús le seo i ndiaidh an cúlú eacnamaíochta in 2012 agus bhí sé beo suas go dtí 2021. Sa chóras sin, ní raibh cead scoil nua a bhunú ach amháin i mbaile a ritheadh amach as spás. Bhí Baile an Chollaigh ag rith amach as spás. Ní raibh aon scoil in ann freastal ar na huimhreacha. Bhí gá le scoil nua. Ritheadh comórtas pátrúnachta. Bhuaigh an Foras Pátrúnachta agus bunaíodh Gaelscoil ilchreidmheach. Ach le bheith soiléir faoi sin, tá an córas sin imithe. Tá sé sin anois sa bhosca bruscair. Chin an t-Aire go raibh sé ceart go leor ligint don Roinn Oideachais fáil réidh leis sin. Níl mé ag rá gur córas maith a bhí ann. Bunaíodh níos mó scoileanna mheán-Bhéarla i leith an ama sin in áiteanna nach raibh gá leo. Bhí an mionlach a bhí ag iarraidh oideachas lán-Ghaeilge in iomaíocht leis an móramh a bhí ag iarraidh Béarla agus bhí tú ag braith go mbeadh na vótaí don Bhéarla briste suas idir Educate Together agus na dreamanna ar fad chun go mbeadh tusa in ann teacht isteach i lár na dreamanna eile agus buachaint ar an gcaoi sin. Tá sé sin imithe agus tá na scoileanna atá ann faoi láthair ag fás.

An fhadhb atá leis sin ná go bhfuil i bhfad an iomarca scoileanna meán-Bhéarla sa tír. Tá i bhfad níos mó scoileanna meán-Bhéarla ná an t-éileamh atá orthu agus níl dóthain scoileanna lán-Ghaeilge ann. Mar sin, i gCill Dhéagláin, béal dorais le Gaelscoil na Mí, tá scoil meán-Bhéarla, Coláiste De Lacy. Fásfaidh sé sin arís. Níl aon duine sa Roinn ag rá go bhfuil 700 dalta sa scoil mheán-Béarla ach tá go leor daltaí Gaelscoile anseo agus an féidir leo foirgneamh do Ghaelcholáiste a chur ar an talamh sin, seachas níos mó ranganna Béarla. Níl aon duine sa Roinn ag rá cad faoi Ghaelcholáiste. Níl aon duine ag rá gur cheart don Roinn é seo a dhéanamh. Tá sé an-soiléir go dtuigeann oifigí na Roinne sa Tulach Mhór go bhfuil dualgas orthu an líon daltaí a dhúbailt sa Gaelscolaíocht faoin chlár Rialtais seo.

Tá mé ag ceapadh nach bhfuil an rud a luaigh Carmel Nic Airt cruinn, is é sin nach mbeidh aon scoileanna lán-Ghaeilge nua bunaithe go dtí go mbeidh an polasaí don oideachas lán-Ghaeilge foilsithe. Mar gheall ar iarratas FOI a chuireadh isteach ar na hullmhúcháin don pholasaí sin, fuair muid dréacht den pholasaí agus níl aon rud ann maidir le scoileanna lán-Ghaeilge a bhunú. Níl aon rud ann. Mar sin níl aon chúis dúinn a chreidiúint go mbeidh. Fiú scoileanna in áiteanna a bhí luaite le scoil nua a fháil cosúil le - níl a fhios agam conas a fhuaimnítear an áit seo i gCorcaigh - Garrán-----