Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 24 April 2024

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Éileamh don Ghaelscolaíocht: Plé

Photo of Éamon Ó CuívÉamon Ó Cuív (Galway West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Braitheann sé ar an leibhéal de pholasaí atá i gceist. Is ráiteas ginearálta, na ceannteidil, a bhí i gceist anseo. Ní mionpholasaí a bhí ann. Ní dúirt muid sa doiciméad áirithe sin cén chaoi go bhfeidhmeofaí é. Bhí an straitéis níos iomláine ach arís ní raibh na mionrudaí ann. Dar liom, is é an rud a theastaíonn ná go leagfaí síos ina dhlí nó ina riail - tá go leor scéimeanna feidhmiúcháin sa tír agus feidhmíonn siad - má tá éileamh ó líon áirithe daoine, go mbunófar meánscoil nó bunscoil agus gur mar sin a bheadh. Is ar leibhéal feidhmiúil é seo. Níl aon rud gur féidir linn brath air. Fiú leis an Aire, ní féidir linn. Is polaiteoir mé agus ní chreidim gur ceart é go mbeadh ar dhaoine dul go dtí na cúirteanna le rudaí bunúsacha a thagann le polasaí an Stáit a bhaint amach. Tá sé thar cionn do na habhcóidí agus do na haturnaetha mar tá siad ag iarraidh nach mbeidh ar dhaoine é sin a dhéanamh, just go mbeidh an rud ann agus go mbeidh sé soiléir cad iad na tairsigh scoláire a chaithfear a chomhlíonadh. Níor scríobhadh é sin síos riamh. Go deimhin féin, is é a mhalairt a tharla. Cuireadh córas ar bun ina bhfiafraítear de chuile dhuine cén cineál scoile atá uathu má tá scoil nua le bunú i mbaile.

Faoin gcóras sin, má tá móramh i bhfabhar cineál áirithe scoile, is cuma cé mhéad duine atá ag iarraidh oideachais trí Ghaeilge, ní bhfaighfidh siad é. Is córas é sin nach bhfreagraíonn do riachtanais na Gaeilge. Ba mhaith liom deireadh a chur leis an gcóras sin agus a rá go bhfuil na Gaeilgeoirí éagsúil uaidh seo. Dá mba rud é go raibh daoine ag iarraidh scoil do chreideamh mionlaigh agus go raibh 300 duine ar fáil, is cinnte go gcuirfí an scoil ar fáil. Ar bhonn matamaitice, caithfimid idirdhealú a dhéanamh idir an dá chineál agus gan iad a mheascadh. Ba chóir go gcoinneofaí an t-éileamh ar oideachas trí Ghaeilge agus an t-éileamh ar oideachas trí Bhéarla neamhspleách ar a chéile agus go ndéarfaí, má tá an t-éileamh ann don oideachas trí Ghaeilge, is cuma cé mhéad scoil Béarla atá sa cheantar. Má tá an iomarca scoileanna Béarla sa cheantar, is fadhb é sin do na scoileanna Béarla, ach bíodh an scoil Ghaeilge ann. Go dtí go ndéanann muid é seo, ní réiteoimid é seo. Caithfidh sé sin a bheith scríofa síos mar pholasaí ag an Roinn.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.