Oireachtas Joint and Select Committees
Wednesday, 7 February 2024
Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community
1:30 pm
Ms Clare Diamond:
In 2022 rinneamar fiosrú ar an bhféidearthacht maidir le seirbhís náisiúnta Gaeilge a bhunú. Bheadh an stáisiún seo dírithe ar an aos óg idir 15 agus 34 bliana d'aois. Chuireamar cúpla tionscnamh taighde i gcrích sa bhliain sin. Tá na tuarascáil foilsithe ar shuíomh Údarás Craolacháin na hÉireann. Rinne an taighde seo iniúchadh ar riachtanais na n-éisteoirí óga agus cén saghas ábhar idir cheol agus cainte a spreagadh chun éisteachta iad. Chomh maith le sin, rinne an taighde scrúdú ar a gcuid nósanna i leith na meáin, mar shampla an bhfuil siad ag éisteacht le raidió FM, an bhfuil siad ar na meáin shóisialta, cén aipeanna a úsáideann siad agus mar sin de. Is féidir liom torthaí an taighde sin a roinnt. Shoiléirigh an taighde seo go bhfuil siad sa tóir ar ábhair fuaime, ar raidió FM agus ar líne, agus go bhfuil an raidió fós tábhachtach dóibh. Cláracha ceol agus siamsaíochta is mó a mheallann iad.
De réir figiúirí JNLR ag deireadh na bliana seo caite, éisteann 70% den déimeagrafach seo leis an raidió ar bhonn laethúil. Céatadán ard go leor is ea é sin. Bíonn 80% den ghrúpa sin ag éisteacht le raidió FM ach, dar ndóigh, tá méadú ag teacht bliain i ndiaidh bliana ar éisteacht ar líne. I measc an t-aos óg le Béarla ó dhúchas acu, bheadh siad toilteanach triail a bhaint as stáisiún nua Gaeilge agus ba mhór an tarraingt don lucht éisteachta seo an cineál ceol a bheadh á craoladh ar an tseirbhís. I measc aos óg na Gaeltachta agus pobal na Gaeltachta, tá éileamh ar rogha níos leithne d'ábhar fuaime Gaeilge. Tá siad ag lorg an réimse leathan de sheánraí ilgnéitheacha atá ar fáil i mBéarla agus i dteangacha eile. Mar a dúirt duine amháin, is teanga beo í an Ghaeilge; mar sin, cén fáth nach mbeadh plé trí Ghaeilge ar na topaicí atá ag treochtáil nó trending ar na meáin shóisialta? Tá sé sin mar expectation ag na daoine óga. Dar ndóigh, tá a fhios againn ó thaobh na hábhair atá á gcur ar na meáin shóisialta go bhfuil suim ag an t-aos óg i gcúrsaí sláinte, cúrsaí reatha shóisialta, cúrsaí domhanda, cúrsaí reatha, coirscéalta agus ábhair níos éadroime ar nós faisean, léirmheasanna scannáin, leabhair, ábhar Gaeilge agus mar sin de. Tá siad ag iarraidh guthanna nua, canúintí éagsúla agus, mar a dúirt mé cheana, Gaeilge den scoth a chloisteáil. Dar leo, tá oscailt do thairiscint nua Gaeilge d'ardchaighdeán a bheadh dírithe ar an aos óg. Bheadh suim acu i múnla a bhaineann úsáid as an mbanda FM chomh maith le hardáin digiteacha freisin.
No comments