Mr. S?amas ? Concheanainn:

Tá sonraí cothrom le dáta againn faoi úsáid na Gaeilge go laethúil, go seachtainiúil, agus ó thaobh foghlaimeoirí nua, ó chomhthéacs cúrsaí daonáirimh. Arís tá an próiseas pleanála teanga atá ann cruthaithe tríd cur chuige an údaráis leis na mol-dhigiteacha, na Gteiceanna, ionas gur féidir éileamh a chruthú ar an talamh. Thagair mé níos luaithe don Roinn caiteachais phoiblí agus athchóirithe. Tá go leor oibre ar siúl in aonad pleanála straitéisí na Roinne sin maidir le pleanáil a dhéanamh le héileamh a thomhais le méid na státseirbhíse ó thaobh earcaithe nua, mar shampla. Beidh gá le tomhais, mar shampla, mar gheall ar méid na seirbhíse poiblí ó thaobh líon na n-earcaithe.

Tá an pobal teanga ann agus tá an pobal a bheidh ag cur na seirbhísí ar fáil. Caithfidh an leibhéal sin staidrimh agus anailíse a bheifeá ag súil leis a bheith sa phlean náisiúnta, le méid an phobail a leagan amach go soiléir, ar aon leis an gcaoi a bhféadfaí dlús a chur leis na seirbhísí ionas go dtógann sé ar scaipeadh iad do phobal na Gaeilge sa Ghaeltacht agus go náisiúnta.

I bhfocail eile, má tá na seirbhísí á gcur ar fáil go fíorúil agus go fisiciúil ar an talamh ar bhealach atá ag luí isteach le leagan amach an phobail, beidh an t-éileamh níos airde seachas, mar shampla, go mbeadh ceann de na samplaí a chonaiceamar san am atá imithe don té a bheadh ag éileamh seirbhísí trí Ghaeilge. Bhí an tseirbhís ar fáil go hidirghníomhach ar líne don té a bhí á lorg i mBéarla ach bhí ar an duine a bhí á lorg i nGaeilge taisteal go fisiciúil go dtí láthair leis an tseirbhís a fháil i nGaeilge. Cén fáth nach mbeadh an tseirbhís sin ar fáil ar an láthair sa Ghaeltacht? Is é an pacáistiú ná an comhdhéanamh atá i gceist anseo le go n-oibreodh sé chun láidreacht phobal na Gaeilge sa Ghaeltacht agus go náisiúnta trí na bailte seirbhísí Gaeltachta, na líonraí teanga agus na 26 limistéar pleanála teanga atá ann chun an phleanáil sin a thabhairt le chéile agus an méid a thomhas.