Mr. P?id? ? S?:

Tabharfaidh mé cúpla freagra ar cheisteanna an Teachta Ó Cuív. Is minic gurb iad an pobal agus an Roinn Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán a thugann tacaíocht do na hionaid seo ach bíonn an t-údarás i gcónaí ceangailte leis. Caithfear é seo a rá. B'fhéidir nach bhfuil sé ráite againn in aon chor i dtosach nó fiú amháin nuair a bhíomar ag caint. Déanann an t-údarás obair iontach. Is é an bua atá aige ná go bhfuil cuid mhór dá fhoireann lonnaithe sa Ghaeltacht. Tuigeann siad muintir na Gaeltachta agus tá an Ghaelainn acu. Is í an deacracht atá againn leis an gcomhairle contae - i gCiarraí, pé scéal é - ná, dá rachfá isteach uirthi ag caint Gaelainne, tá sé chomh maith agat a bheith ag caint leis an mballa.

Níl a dhóthain tuisceana ag foireann na comhairle. Níl an Ghaelainn acu. Ní locht orthu féin é sin ach locht ar an mbainistíocht. Is easpa tuisceana an deacracht atá ann. Nuair a rachfá isteach le bualadh leis na daoine atá bainteach le pleanáil tithe, ní hiad na céad fhocail a thagann amach as a mbéal ná "Cad as tú?" nó "An bhfuil Gaelainn agat?" Ní hiad na ceisteanna a dtagann uathu. Is é an t-aon bhua a bheadh ann ná go mbeadh an t-údarás ceangailte ar shlí éigin leis na cinntí a dhéantar agus go mbeadh sé páirteach iontu.

Ó thaobh an 80%, an 60% agus uaireanta an 40% sna ceantair, bheadh an scéal cloiste ag na baill faoin gceist "Do you speak Irish?" a bheith curtha mar cheann de na ceisteanna. Is rud atá cloiste againn ó thaobh na Gaelainne de. Níl an teist cheart curtha ar dhaoine chun a chinntiú go bhfuil pobal Gaeltachta á bhogadh isteach ó thaobh an 60% nó an 80% atá luaite. Tá easpa tuisceana ar conas a mheas go bhfuil na daoine seo ag labhairt na Gaelainne go laethúil, go bhfuil tuiscint acu uirthi agus gur mhaith leo í a labhairt. Ní i gcónaí a bhfuil sé sin ceangailte leis an 80% agus an teist a chuirtear orthu.