Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 8 March 2023

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Seachtain na Gaeilge: Cruinniú leis na Scoileanna

Ms Andrea N? Fheara?l:

Ba mhaith liom labhairt libh inniu mar gheall ar athrú aeráide agus plé a dhéanamh ar an gceist: an bhfuilimid ró-leithleach chun é a chur i gcrích? Is éard atá i gceist nuair atáimid ag labhairt maidir le hathrú aeráide ná an raon leathan díghrádaithe comhshaoil a mheastar a bheidh mar thoradh ar leibhéil mhéadaithe CO2 san atmaisféir: le téamh domhanda, athruithe ar fhrasaíocht, athruithe ar leibhéal na farraige, agus teagmhais aimsire níos foircní ina measc.

Ar dtús báire labhróidh mé libh maidir lenár dtréithe leithleacha maidir le hathrú aeráide. Tá a fhios ag gach mac máthar cad atá ag tarlú mórthimpeall an domhain de bharr athrú aeráide agus na hiarmhairtí tragóideacha a bheidh ann sa todhchaí mura gcuirimid stop leis. Tá a fhios againn go bhfuil sé go hainnis ach, fós, nílimid ag iarraidh ár stíleanna maireachtála a athrú. Cén fáth? Is léir go bhfuil tionchar suntasach ag athrú aeráide orainn anseo in Éirinn cheana féin, le tuilte méadaithe, imeachtaí aimsire níos foircní, agus athruithe dáilte speiceas plandaí agus ainmhithe. Is oth liom a rá go rachaidh na héifeachtaí seo in olcas sa todhchaí de réir mar a mhéadaíonn an t-athrú aeráide. Ní mór d’Éirinn beart práinneach a ghlacadh chun a hastuithe a laghdú chun cuidiú leis na héifeachtaí is measa a bhaineann le hathrú aeráide a chosc. Tá meon glactha againn anseo in Éirinn nach bhfuil mórán tionchar ar an athrú aeráide orainn anseo toisc nach bhfuil sé chomh dona is atá sé in áiteanna eile ar fud na cruinne. Is eolas ginearálta é, ach go dtí go bhfeictear éifeachtaí an athraithe aeráide ar do shorn féin, ní dócha go mbeidh tú ag iarraidh rud ar bith a dhéanamh. Nach cinnte gurb é sin an cás anseo in Éirinn? Is mór an trua nach dtógaimid dáiríre é anseo.

Táimid ró-leithleach chun cabhrú le daoine a bhfuil na hiarmhairtí athrú aeráide ag cur isteach ar a saol laethúil. Tá a fhios againn go bhfuil siad ag streachailt ach nílimid ag iarraidh athruithe a chur i bhfeidhm toisc go bhfuilimid ró-shantach. Caithfimid tosú ag smaoineamh ar an saol amach anseo agus an tionchar a dhéanfaidh ár damáiste, ní orainne amháin, ach ar ár bpáistí, ár ngarpháistí agus ar na glúnta eile atá le teacht. Ba cheart dúinn athruithe beaga a dhéanamh inár saol féin chomh maith leis na hathruithe móra ba cheart a bheith i bhfeidhm sa tír. Caithfidh muid níos mó bealaí agus bealaí níos saoire a aimsiú a oireann le gach uile dhuine na hathruithe seo a chomhlíonadh mar bailíonn brobh beart. Creidim go láidir má thagaimid ar bhealaí chun na mionfhadhbanna agus na mórfhadhbanna a réiteach go héasca agus ar bhealach inacmhainne, go mbeidh daoine lán-sásta páirt a ghlacadh ár bpláinéad a shábháil. Ní próiseas thar oíche atá i gceist agam anseo, a chairde, mar is eol dúinn go léir mar is ar scáth a chéile a mhairimid agus is de réir a chéile a thógtar na caisleáin.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.