Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 7 December 2022

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Staid Reatha na hEarnála Léiriúcháin Gaeilge: Plé

Photo of Joe McHughJoe McHugh (Donegal, Fine Gael) | Oireachtas source

Cuirim fáilte roimh na finnéithe. Comhrá suimiúil a bhí ann agus is léir go bhfuil tionchar mór imeartha istigh san earnáil, mar a rinneadh cur síos air. Tá suim agamsa sna scannáin atá ag teacht amach, ní hamháin i "An Cailín Ciúin" ach an rud is mó leis sin ná gurb é an scannán is mó ar son an teanga Ghaeilge sa Bhreatain agus in Éirinn é agus tá aitheantas ag dul chuig an stiúrthóir, Colm Bairéad. Chomh maith leis sin, thar na blianta bhí "Song of Granite", "Arracht" "Rocky Ros Muc" agus "Amhrán na Mara" ó 2015 ar aghaidh.

Tá an tionchar ann agus tá sé iontach suntasach an dul chun cinn atá déanta, ní hamháin sna scannáin, sna drámaí, i gcláracha TG4 agus BBC agus sna cláracha atá déanta leis na daoine san earnáil príobháideach. An rud is mó is é an bealach ábhartha na daoine óige go háirithe atá lonnaithe sna mbunscoileanna agus sna meánscoileanna. An bhfuil bealach nó leanúnachas ann fá choinne na daoine óige atá ag smaoineamh faoi ról nó obair i gcláracha, i scannáin, i ndrámaí nó in aon rud teicneolaíoch? Bhí an Cathaoirleach ag caint faoi na bealaí sin sna hollscoileanna. An cheist atá agamsa ná cad faoin leanúnachas. Cén spreagadh atá ann fá choinne na daoine óige dul i dtreo na cúrsaí sin? Ar an bhealach eile, comhthreomhar leis sin, tá an dul chun cinn atá déanta sna cúrsaí dráma, scannáin agus rudaí mar sin sa Bhruiséil agus i Strasbourg faoi láthair. Tá na rudaí ábhartha clúdaithe maidir leis na daoine ag déanamh, mar shampla, bheith mar aistritheoir sa Bhruiséil inniu. Tá sin iontach tábhachtach fá choinne na tuismitheoirí atá ag smaoineamh agus fá choinne na daoine óige atá ag déanamh na hardteistiméireachta agus atá ag déanamh cén bhealach atá ann fá choinne deis ar phoist sa Bhruiséil nó san Aontas Eorpach go ginearálta.

Chomh maith leis sin, tá ceist agam maidir leis an spreagadh. Tá níos mó rudaí amaitéaracha á ndéanamh, mar shampla, tríd an ndráma amaitéarach agus tá daoine ag déanamh rudaí ar an talamh, cúrsaí deonach san áireamh. An bhfuil nasc ann leis an obair atá á déanamh ar an talamh? Mar shampla, i mo pharóiste féin tá mé ag smaoineamh ar Francie Cullen agus an sárobair agus díograis atá déanta aige i gcúrsaí dráma amaitéarach. An bhfuil an tacaíocht ann? An bhfuil cuidiú iomlán ann ar son na hoibre atá ag bogadh ar aghaidh? Mar shampla, luaim obair Francie i gCéim Aniar nó i gConamara nó i gCorca Dhuibhne agus an sárobair atá ag bogadh ar aghaidh. An bhfuil dóthain infheistíochta ann fá choinne na ngrúpaí sin fá choinne an chéad chéim eile fá choinne an leanúnachais go dtí cúrsaí gairmiúla i ndiaidh?

Sin é uaim. Táim fíorbhuíoch as an tseans labhairt faoin ábhar seo. Tugaim aitheantas arís chuig achan duine, ní hamháin sa Deisceart ach sa Tuaisceart fosta, atá ag obair ar son an teanga, ar son ár gcultúr agus ar son ár n-oidhreacht. Go háirithe, tugaim aitheantas dóibh siúd atá ag coimeád an teanga beo.

Tá an todhchaí dearfach. Tá an dearcadh dearfach agus táim dóchasach go mbeidh níos mó dul chun cinn agus níos mó oibre déanta amach anseo.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.