Ms Claire N? Mharcaigh:

Tá sé dochreidte. An bun rud atá uainn ná 240 uair thar tréimhse trí bliana. Tá trí rang uair a chloig agamsa i mbliana sa chéad bhliain, dhá rang uair a chloig sa dara bhliain agus trí rang uair a chloig sa tríú bliain. Ní leor sin don méid atá le déanamh againn. Má tá cumhacht ag baill an choiste, ba bhreá liom go mbeadh Coimisiún na Scrúduithe Stáit in ann a rá linn go luath go socrófar buncheisteanna ar an litríocht agus nach bhfuil siad chun rudaí a chasadh bunoscionn ar na daltaí.

Níl sé féaráilte ceist a chur ar dhaltaí de 14 nó 15 bliana d'aois cén fáth ar roghnaigh siad dán a bhfuiltear chun a rá ag ócáid faoi leith. Is ceart plé leis na topaicí a dhéanaimid leo mar mhúinteoirí. Tá sé ceart go leor ceist a chur orthu faoi na carachtair is fearr leo, agus cén fáth ar thaitin siad leo. Bhí ceist amháin ann a bhí go breá: “Dá mbeadh ort críoch eile a chur leis an ngearrscéal, cén críoch a chuirfeá leis?”. Táimid in ann na daltaí a ullmhú agus a bheith réitithe do cheisteanna mar sin ach ní dóigh liom gur cheart ceist a chur orthu faoi athrú aeráide. Ní thosaím ar athrú aeráide riamh go dtí an cúigiú bliain nuair atá leibhéil teanga na ndaltaí níos fearr ná mar atá sé sa dara bhliain. Ní bhaineann na topaicí sin leo, go pointe. Tuigim go bhfuil gach duine ag caint faoi athrú aeráide. Ó thaobh na Gaeilge de, tá an cumas teanga atá ag teastáil ansin i bhfad ró-ard do na daltaí. Caithfidh na ceisteanna bheith ag an leibhéal ceart agus ar théamaí atá bainteach leis na daltaí féin, cosúil le “mo chairde” nó "lá ag siopadóireacht”. Bhí rogha acu idir "lá ag siopadóireacht”, atá go hálainn mar théama don aois seo, agus “athrú aeráide”. Cén fáth nach mbeadh níos mó den chineál sin ann, ionas go mbeidís siad in ann tabhairt fúthu? Tá said sásta smaoineamh ar "lá ag siopadóireacht", "scannán iontach a chonaic mé le mo chairde ar mo bhreithlá”, nó "caitheamh aimsire atá agam" ós rud é go mbíonn siad ag caint faoi na hábhair sin go railta. I gcás topaic ar nós "mo laoch", b'fhéidir go raibh siad ag caint faoi duine éigin san MRB agus ansin bheidís in ann cur síos a dhéanamh ar dhuine éigin a bhaineann leo féin. Caithfidh an téama a bheith bainteach leis na dalta seachas-----