Ms Gr?inne N? Ail?n:

Mar a bhí luaite, níl measúnú déanta ar an gcaint. Déantar measúnú trí na ceisteanna ar nós “Cad atá foghlamtha agat?” agus “Cén dúshlán a bhí os do chomhair?”. Sa Ghaeilge, bíonn an dá MRB ar siúl sa tríú bliain, ach sna hábhair eile, bíonn MRB amháin ar siúl sa dara bliain agus ceann eile sa tríú bliain. Cailleann daltaí amach ár sé seachtaine sa tríú bliain nuair a bhíonn MRB ar siúl. Is í an tríú bliain an bhliain is tábhachtaí. Bíonn na daltaí idir 15 agus 16 bliana d’aois agus is é an t-am is tábhachtaí le gur féidir leo forbairt a dhéanamh ar a gcuid scileanna cainte.

Táim sa séú bliain anois agus freastalaím ar Ghaelcholáiste T1. Bhí an tsraith shóisearach nua á dhéanamh agam, ach mar gheall ar an Covid, ní dhearna mé MRB 2. Is í an fhadhb le MRB 2 ná go bhfuil sé réamhchumtha. Tá aithne agam ar dhaltaí i scoileanna T1 a bhfuil an tsraith shóisearach nua déanta acu, agus níl siad sásta ná compordach comhrá a bheith acu liomsa fiú nó le daoine eile. Don bhéaltriail sa tsraith shóisearach, bheadh sé go maith dá mbeadh comhrá cúig nó deich nóiméad ar fhad ann faoi chaitheamh aimsire agus clann an dalta. Ní gá go mbeadh sraith pictiúr ann cosúil leis an ardteistiméireacht. Ba mhaith linn go mbeadh daltaí compordach ag caint ionas go bheidís in ann an scrúdú béil san ardteistiméireacht a dhéanamh gan aon rud a fhoghlaim de ghlanmheabhair. Feictear sin na laethanta seo. San ardteistiméireacht, go háirithe, bíonn fonn ar dhaltaí rudaí a fhoghlaim de ghlanmheabhair. Deireann siad sa scrúdú é agus ansin déanann siad glan dearmad air ina dhiaidh, agus ní hé sin atá uainn. Ba mhaith linn go mbeadh an fhorbairt leanúnach.

Tagraím don tsraith shóisearach agus don dá MRB. Sa Ghaeilge, tá MRB 1 ina ndéantar measúnú ar thrí phíosa scríbhneoireachta, agus ansin tá an MRB cainte. In ábhair eile, ar nós gnó, mar shampla, rinne mé dhá MRB - MRB cainte agus scríofa. Níor cheart go mbeadh measúnú céanna á dhéanamh ar scileanna cainte sa ghnó agus sa Ghaeilge. Is teanga í an Ghaeilge agus ba cheart go mbeadh níos mó béime ar seo. Níor cheart go mbeadh an measúnú cosúil le measúnú gnó. Is ábhar scríofa é an gnó ach tá an oiread céanna marcanna ag dul don chur i láthair ó bhéal agus atá sa Ghaeilge. Ba mhaith linn go mbeadh daltaí in ann comhrá a bheith acu, fiú má gcríochnaíonn siad an tsraith shóisearach agus fágann siad an scoil ag 16 bliana, ionas go mbeidís compordach agus sásta comhrá a bheith acu lena gcairde, le múinteoirí, nó le pé duine.