Oireachtas Joint and Select Committees
Wednesday, 21 September 2022
Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community
Díolúintí i leith Staidéar na Gaeilge sa Mheánscolaíocht: Plé
Mr. M?che?l S Mac Donnacha:
Níl agam ach pointe beag. Is é an rud eile spéisiúil a tharla nuair a tháinig an polasaí um oideachas Gaeltachta ar an bhfód agus nuair a thosaigh an chaint ar fad ó thaobh mhúineadh na Gaeilge, an tumoideachas, an dátheangachas agus mar sin de ná gur thosaigh sé ag imirt tionchar ar leithéidí teiripeoirí cainte agus síceolaithe, is é sin, na daoine a bhí ag déanamh na cinntí roimhe seo. Roimhe seo, bhí na daoine seo ag rá le tuismitheoirí Gaeltachta gur cheart a ngasúir a thabhairt as an scoil áitiúil toisc gur chóir iad a bheith istigh sa scoil Bhéarla. Thosaigh athrú ar an smaointeoireacht seo de réir an taighde, na cainte agus an phlé a bhí ann faoin bpolasaí um oideachas Gaeltachta. Ach céard a tharla? Tugadh amach as a lámha an cinneadh agus cuireadh ar ais ag na príomhoidí é nuair a bhí céimeanna beaga déanta. Cé gur chéimeanna beaga iad, ba mhór millteach iad ó thaobh an pholasaí um oideachas Gaeltachta de.
Le teacht ar ais ag an gceist a chuir an Teachta Ó Cuív ar dtús maidir le cad is féidir a dhéanamh, tá an saineolas agus saineolaithe againn anois ó thaobh mhúineadh na Gaeilge de. Tá rud éigin againn nach raibh againn 20 bliain ó shin. Tá daoine againn anois a bhfuil máistreachtaí acu agus atá ag déanamh dochtúireachtaí. Tá cuid de na hollscoileanna ag cur spásanna ar fáil. Tá an saineolas againn. Caithfimid díriú isteach air sin agus éisteacht leis an méid atá le rá ag na daoine seo. Ní dóigh liom go dtógfadh sé chomh fada sin dá dtabharfadh an spás, an t-am agus an éisteacht do dhaoine atá san earnáil agus atá ag plé le riachtanais speisialta agus an Ghaeilge.
No comments