Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 23 March 2022

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Cruthú Pobal Gaeltachta: Plé

Mr. Niall Ó Catháin:

Is mar gheall ar bánú tuaithe gur tháinig muid le chéile mar ghrúpa ar an gcéad dul síos. Sin an fáth ar thosaigh muid amach ar an fhadhb sin mar bhí daoine ag bogadh amach as an gceantar, go háirithe daoine óga. Bíodh daoine ag dul ar an ollscoil, ag bualadh le daoine agus ag imeacht go háiteanna eile agus ní raibh siad ag teacht ar ais chuig an cheantar. Sin é an fáth gur shocraigh muid ar dhíriú air sin. Mar shampla, i m'aoisghrúpa, ní raibh muid ábalta foireann mionúr a chur le chéile sa chlub.

Is é sin chomh holc is a bhí rudaí an t-am sin.

Is é an chéad rud a bhíomar ag iarraidh baint amach ná forbairt tithíochta a bhaint amach sa cheantar. Ag an am sin bhí an polasaí go hiomlán in éadan tithe a thógáil faoin tuath agus rinneamar iarracht dul i bhfeidhm ar an gcomhairle áitiúil. Ní raibh sí sásta ligean dúinn forbairt tithíochta a dhéanamh sa cheantar toisc go raibh sí faoin tuath agus mar nach raibh aon aitheantas mar shráidbhaile againn. Thosaíomar ag dul i bhfeidhm orthu agus toisc go bhfuil aitheantas ann do dispersed rural settlement, mar a ghlaotar air i mBéarla, dhíríomar isteach air sin agus rinneamar iarracht aitheantas a fháil mar dispersed rural settlement. Ní raibh an chomhairle sásta é sin a thabhairt dúinn ar an gcéad dul síos. Mar sin, d’aontaíomar le feirmeoir áitiúil suíomh a fháil ar an gcrosbhealach agus chuireamar iarratas pleanála isteach. Dhiúltaigh na pleanálaithe é agus chuireamar é chuig próiseas an Planning Appeals Commission. Bhaineamar an cead amach as sin agus bhíomar ábalta dul tríd an bpolasaí agus a chur in a luí gur dispersed rural settlement a bhí ann agus go rabhamar ag teacht leis na critéir uile a bhí leagtha amach sa pholasaí. Ba é sin an chéad rud a rinneamar in éineacht leis gur bhunaíomar an naíscoil ag an am céanna. Ba iad sin ann dá rud a rinneamar ag an tús. Ghlac sé ocht mbliana, ámh, leis an aitheantas sin a bhaint amach agus leis an gcead a fháil don tithíocht.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.