Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Tá cúpla ceist eile agam. Níl a fhios agam an gceadaítear na focail “chick lit” a rá a thuilleadh. Maidir leis sin, lig dúinn smaoineamh ar lucht léitheoirí an tsamhraidh, mar shampla. Is minic a bhíonn mná i gceist. Ní ceist í seo do na finnéithe. Is ceist í do na comhlachtaí foilsitheoireachta a bheith ag díriú inti. Uaireanta, bíonn ar dhaoine tionchaire - "influencer" mar a deirtear as Béarla - a chruthú nó a mhealladh chun ábhar éigin a dhíol. B’fhéidir go bhfuil gá lena leithéid de dhaoine a fháil i saol na Gaeilge chun leabhar áirithe a chur chun tosaigh.

Nuair a bhí mé óg, críochnaíodh an tsraith Réics Carló. Ag an stad sin, bhí siad ar fad foilsithe ag An nGúm sa tseanchló. Bhí sé deacair dom iad a léamh mar ní raibh an seanchló ar eolas agam. D'éirigh liom gach uile cheann acu a léamh, ach níl a macasamhail ann anois. Duine ar leith a bhí á scríobh ag an am. Measaim go raibh leabhar in aghaidh na míosa á scríobh aige ag tréimhse áirithe. Bhí éileamh ann. Bhí daoine á léamh go tapa toisc gur ficsean nó úrscéal a bhí ann. Ní rud téagartha a bhí ann.

Bhí tú in ann é a léamh, agus é a chur ar leataobh más mian leat. Uaireanta, is é sin atá ag teastáil ó dhaoine sna hábhair eile. Mar sin, uaireanta is gá éileamh a chothú nó brú a chur ar na foilsitheoirí trí scéimeanna, mar atá leagtha amach ag na finnéithe sa ráiteas tosaigh, atá dírithe chun réimsí áirithe a mhealladh. B’fhéidir go bhfuil deontais bhreise nó rud éigin i gceist leis agus gur féidir leis an bhforas tabhairt faoi sin.

Aontaím le Seosamh Ó Murchú i dtaobh léitheoireacht do dhéagóirí, ach tá réimse eile i gceist anseo. Uaireanta, ní bhíonn dhéagóirí ag iarraidh leabhair a léamh. Tá coimicí nó a leithéid uathu. Tá a fhios agam go bhfuil roinnt díobh seo foilsithe i nGaeilge. Tá fíorbheagán díobh seo foilsithe i mBéarla in Éirinn ach an oiread. Tá a fhios agam gur rud mór idirnáisiúnta é sa tSeapáin le blianta anuas agus bhí Marvel Comics ann roimhe sin. Bíonn sraith ann agus bíonn daoine ag fanacht ar an gcéad cheann eile. An é sin rud atá in easnamh orainn? An cóir dúinn díriú air? An fiú dúinn aistriú a dhéanamh ar na coimicí ón tSeapáin? Ní cuimhin liom an t-ainm atá air, ach tá ainm áirithe ar an stíl Sheapánach seo agus bíonn tóir ar leith ann di. D’fhéadfaimis lucht léitheoireachta ar leith a chothú ansin.

Tá dhá cheist eile agam. An bhfuil mórán scríbhneoirí leabhair - seachas iriseoirí - lánaimseartha Gaeilge ann? Luaigh na finnéithe sa mhéid a dúirt siad nach gnó inmharthana gan tacaíocht ón Stat a bheith ina fhoilsitheoir Gaeilge agus is é an rud ceannann céanna é ó thaobh scríbhneoirí de. D’éirigh le roinnt acu tríd an scríbhneoireacht a cheangal leis an iriseoireacht i nGaeilge chun slí beatha éigin a shaothrú. Conas is féidir linn tacú leis sin? Is é sin an méid ceisteanna a bhí agam.