Mr. Rónán Ó Domhnaill:

Gabhaim buíochas leis an Teachta. Aontaím le gach a bhfuil ráite aige sa phíosa cainte sin agus táim buíoch as a dhea-mhéin i leith na hoifige.

Chuir an Teachta ceist theicniúil amháin faoin alt ó thaobh na leabhráin eolais agus cumarsáid leis an bpobal. Tá foráil dhíreach san Acht a leagann síos, i gcás ina ndéanann duine cumarsáid i dteanga oifigiúil le comhlacht poiblí, go bhfreagróidh an comhlacht sin sa teanga chéanna. Chomh maith leis sin, tá dualgas ann in alt 9(3) a deir:

I gcás ina ndéanfaidh comhlacht poiblí cumarsáid i scríbhinn nó leis an bpost leictreonach leis an bpobal ... nó le haicme den phobal ... chun faisnéis a thabhairt ... gur i nGaeilge, nó i mBéarla agus i nGaeilge, a bheidh an chumarsáid.

Tá sé tráthúil gur luaigh an Teachta é sin i gcomhthéacs na leabhrán faoi Covid-19. Faoin Acht, tá cead ag comhlacht poiblí cás Ard-Chúirte a thógáil in aghaidh moltaí agus fionnachtana na n-imscrúduithe. Faoin alt 9(3) d'Acht na dTeangacha Oifigiúla, is é an t-aon uair a tharla sé sin nuair a thóg na Coimisinéirí Ioncaim cás Ard-Chúirte i gcoinne fionnachtana a rinneadh in imscrúdú faoin alt sin maidir le cáin mhaoine. D’éirigh leis an oifig sa chás sin agus tá sé sin docht daingean ó thaobh an dualgais atá ann. Léiríonn sé sin nuair atá rud leagtha síos go soiléir agus go daingean i reachtaíocht, tá sé an-deacair éalú uaidh sin.

Ó thaobh na hoifige de agus an deich mbliana ó tosaíodh caint faoi Acht na dTeangacha Oifigiúla, tá an ceart ag an Teachta maidir leis na chéad-cheannteidil a tháinig amach. Is cuimhin liom iad mar ní raibh mé ach tosaithe mar Choimisinéir Teanga ag an am. Go bunúsach, bhí an méid a bhí san Acht nach raibh ag oibriú á dhaingniú agus ní raibh sé sin ceart sa mhéid is go raibh tréimhse ama níos faide le cur le scéimeanna teanga seachas córas na gcaighdeán a thabhairt isteach. Ní raibh aon rud ann faoi earcaíocht nó faoi fhoráil a dhéanamh don Ghaeltacht. Táimid tagtha cuid mhaith uaidh sin. Is í an imní atá orm go bhfuil an t-am ag sleamhnú thart an t-am ar fad agus caithfear dul i ngleic leis sin.

Mar fhreagra eile ar deireadh ansin ó thaobh cúrsaí foirne de, luaigh an Teachta an chónascadh le hOifig an Ombudsman á bhí molta. D’imigh sé sin agus is dea-rud é go bhfuil an oifig ag seasamh as a stuaim féin.

Fillfidh mé go han-sciobtha ar cheist a chuir an Teachta Connolly faoi bhreis cumhachtaí. Tagann an cheist sin isteach leis an gceist a chuir an Teachta Ó Cuív. Faoin mhéid atá beartaithe faoi láthair, beidh ról monatóireachta ag an oifig ar achtacháin eile chomh maith le hAcht na dTeangacha Oifigiúla, rud nach bhfuil ann faoi láthair.

D’iarr an Teachta Connolly orm an bhfuil rud breise á lorg agam. Bhí agus tá rud breise á lorg agam - go mbeadh ról ag an oifig chomh maith maidir le breathnú ar reachtaíocht a thagann chun cinn agus maidir le polasaithe an Stáit agus an tionchar a bheadh acu siúd uile ar an nGaeilge. Ba mhaith liom, tráth éigin, go mbeadh ról ag m’oifig ansin agus go bhféadfaimid tabhairt faoin obair mhór thaighde. Níl aon chosc orainn go reachtúil ó thaobh obair mhór thaighde, go bhfios dom, ach níl sé ar ár gcumas tabhairt faoi ó thaobh cúrsaí foirne de.

Bhí mé ag léamh píosa amach ó Cheanada agus sílim go bhfuil 200 duine ag obair san oifig sin. Tá ochtar againn.