Mr. Julian de Spáinn:

Bhí an conradh go hiomlán taobh thiar den mholadh sin, is é sin gur cóir go mbeadh an Ghaeilge mar dhá ábhar don ardteistiméireacht agus b’fhéidir gur fiú breathnú air sin arís. Is dócha gur faoin rud atá ar an mbord faoi láthair atá na moltaí atá curtha le chéile againne bunaithe. Féadfar cinnte é seo a dhéanamh le dhá ábhar don ardteistiméireacht. Is é sin an bun rud a bhí againn ar an gcéad lá riamh. Is é an rud a bhí i gceist againn, mar a dúirt mé cheana, go mbeadh an cúrsa éigeantach mar chroí-ábhar do gach duine agus é bunaithe ar an gComhchreat Tagartha na hEorpa um Theangacha agus go mbeadh bunús leis sin a bheadh ag freastal ar riachtanais na ndaltaí éagsúla a bheadh ag tabhairt faoin ábhar. Bheadh an dara cúrsa ag plé le cúrsaí litríochta, saíocht agus nithe eile agus bheadh dhá chúrsa mar sin don ardteistiméireacht.

Níl sé sin ar an mbord faoi láthair agus níl sé ina chuid den chomhairliúchán atá os ár gcomhair agus, mar sin, táimid ag breathnú ar an gcúrsa mar atá molta, is é sin an T1 agus T2. Mar a luamar cheana, b’fhéidir nach iad T1 agus T2 na teidil is fearr. B’fhéidir gur fearr a bheith ag breathnú air mar a bheadh bonnleibhéal, gnáthleibhéal, ardleibhéal agus sár-leibhéal ann.

Maidir leis na pointí bónais, tá sé tábhachtach a rá nach bhfuil aon phointí bónais sa bhreis don Ghaeilge ag aon scoláire sa Ghaeltacht nó in aon Ghaelcholáiste. Is ceist éagsúil é sin agus tá an ceist seo bunaithe go hiomlán ar an bhfíric, mar atá leagtha amach faoi láthair, go mbeadh ualach breise ar an duine a bheadh ag tabhairt faoin T1 agus gan aon chúiteamh sa bhreis air nó uirthi siúd. Is é sin an fáth go bhfuilimid ag caint faoi sin mar, gan mharcanna bónais sa chóras atá molta faoi láthair, ní fheicimid an fáth a bheadh aon dalta sásta an cúrsa leis an ualach breise sin a dhéanamh. Is gá sa chóras mar atá againn - feicimid é leis an ábhar matamaitice - gur gá spreagadh agus daoine a mhealladh le rud éigin. Tá na daltaí ag féachaint i dtreo na bpointí mar tá siad ag iarraidh an áit sa tríú leibhéal a bhaint amach. Mura bhfuil an t-ábhar seo ag teacht le marcanna bónais, ní fheicim go n-éireofar na moltaí eile a bhaint amach ar an gcaoi a luaigh mé níos luaithe, ar nós na n-áiteanna sa bhreis a bheith sna coláistí oiliúna. B’fhéidir nach bhfuil cuid mhaith de na daltaí ag iarraidh a bheith ina múinteoirí. Táimid ag dul síos bóthar le méid áirithe daoine a mhealladh gan a bheith ag smaoineamh ar an rud ina iomláine. Caithfear a bheith cothrom agus an rud a chur in iúl do ghach duine.

Leis an méid sin a bheith ráite agam, ta sé tábhachtach a rá arís go bhfuilimid ar son an mholta go mbeadh an cúrsa seo ar fáil i ngach aon scoil freisin, mar thosaíocht do na cainteoirí dúchais agus do na Gaelcholáistí, ach ba chóir go mbeadh sé ar fail do na coláistí eile freisin.