Mr. Julian de Spáinn:

Gabhaim buíochas leis an Seanadóir. Tá roinnt ceisteanna ansin. Rinne an Seanadóir pointe an-mhaith maidir leis an luach a thabharfadh an cúrsa T1, nó pé teideal a chuirfear air, ó thaobh na teanga féin. Tá pointe an-mhaith le déanamh sa Ghaeltacht nó i measc tuismitheoirí atá ag iarraidh an Ghaeilge a chur chun cinn lena páistí. Tá sé fíorthábhachtach go mbeadh daoine mar sin in ann a rá lena bpáistí go bhfuil siad ag iarraidh go mbeidh na páistí sin ag plé le breis litríochta, le saíocht agus leis na rudaí seo sa bhreis ar fad, ní amháin ar leas an dalta amháin ach ar leas na sochaí ina hiomlán. Más féidir linn níos mó daoine a mhealladh le bheith níos oilte nó le níos mó eolais a bheith acu ar litríocht na Gaeilge agus eile, nach ar leas na sochaí ina hiomlán é sin? Dá mbeadh na marcanna bónais ann chun cabhrú le daoine é sin a dhéanamh, bheadh sé mar rud thar a bheith fiúntach don tsochaí ina hiomlán.

Maidir leis an gcumhacht atá ag an Aire, chonaiceamar é sin leis an mata. Bhí ar an Aire dul i bpáirt leis na coláistí tríú leibhéal maidir leis na marcanna bónais. Tuigim ó fhreagraí ar cheisteanna Dála go bhfuil an tAire ag rá go bhfuil sí ag plé leis na coláistí tríú leibhéal ar an gceist seo faoi láthair. Níl a fhios agam an bhfuil siad ag plé ceist na marcanna bónais, ach is fiú é sin a fhiosrú. Is é an chéim is suntasaí atá ag teastáil le dul i bhfeidhm ar na coláistí tríú leibhéal chun é sin a bheith mar chuid den chóras amach anseo ná go dtiocfadh an tAire taobh thiar den éileamh gur chóir go mbeidh marcanna bónais ann. Níl mé tar éis a chloisteáil ó aon duine atá i gcoinne a leithéid de chóras go fóill.

Ó thaobh na scoileanna agus na ceiste an mbeidh a dhóthain múinteoirí ann chun an cúrsa T1 a dhéanamh, tá sé deacair an cheist a fhreagairt sa bhealach nach bhfuil a fhios againn céard go díreach a bheidh i gceist leis an gcúrsa T1 go fóill. Tá sé ráite ag na múinteoirí go ríshoiléir sna suirbhéanna a scaip mé ar na comhaltaí a rinne an ASTI agus an Gréasán do Mhúinteoirí Gaeilge go mbeidh gá le traenáil dóibh chun aon sonraíocht nua a chur i bhfeidhm. Caithfidh sé sin a bheith mar dhlúthchuid. Is é an tuiscint atá agam ná nár cuireadh a dhóthain traenáil ar fáil i leith na sraithe sóisearaí nua. Ní raibh na páipéir shamplacha ar fáil nach mór go dtí go raibh na scrúduithe le déanamh, cé nach raibh an scrúdú ann sa deireadh mar gheall ar Covid. Bhí na rudaí ar fad déanach. Tá an cuma ar an scéal go bhfuiltear ag rith le rud éigin arís a d'fhéadfadh sé go leor leor fadhbanna a chruthú sa seomra ranga. Is cás difriúil ó chás na sraithe sóisearaí é. Níl sé inghlactha go mbeidh botúin nó fadhbanna ann. Ní féidir é sin a dhéanamh ar leibhéal na hardteistiméireachta. Ní féidir a bheith ag súil leis go mbeidh daltaí in ann an ardteistiméireacht a dhéanamh nuair nach bhfuil freagraí ar na ceisteanna seo ar fad ann dóibh roimh ré. Pé rud faoin tsraith shóisearach, ag leibhéal na sraithe sinsearaí caithfidh gach rud a bheith soiléir, ceart agus intuigthe don dalta a bheas ag tabhairt faoi na scrúduithe.