Oireachtas Joint and Select Committees

Friday, 16 April 2021

Select Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019: Céim an Choiste (Atógáil)

Photo of Éamon Ó CuívÉamon Ó Cuív (Galway West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Níl aon rud a dhéanann dochar don Ghaeilge ar nós rudaí a chur tríd gan machnamh a dhéanamh ar a bhfuil i gceist agus cé acu atá sé indéanta nó nach bhfuil leis na hacmhainní teanga atá ar fáil faoi láthair. Ní féidir liom ach breathnú ar leasú Uimh. 302 mar atá sé. Moltar sa leasú:

Cinnteoidh Coimisinéir an Gharda Síochána go mbeidh gach comhalta den Gharda Síochána a bheidh ar stáisiún i gceantar a bhfuil limistéar Gaeltachta ar áireamh ann sách inniúil sa Ghaeilge chun gur féidir leis nó léi í a úsáid go saoráideach i gcomhlíonadh a dhualgas nó a dualgas faoin 31 Nollaig 2025.

Sin ceithre bliana go leith uaidh seo.

Tá Cnoc na Cathrach sa Ghaeltacht agus tá cabhail thoir na Gaillimhe sa Ghaeltacht agus, mar sin, níl aon stáisiún i gcathair na Gaillimhe nach bhfuil ceantar Gaeltachta ar áireamh ann. Neamhchosúil le rud a scríobh síos mar mhian, nuair a scríobhtar sa dlí é, sin é an dlí. Ba bhreá liom ceapadh go bhféadfaí é seo a chur i bhfeidhm ach bheadh tosach an-mhaith déanta dá mbeadh fíorchainteoirí Gaeilge curtha i ngach uile stáisiún siar ó Ghaillimh a bhfuil ceantar limistéar labhartha Gaeilge faoin chúram amhail Maigh Cuilinn agus An Spidéal. Dá mbeadh sé sin déanta agus curtha i bhfeidhm, bheadh dul chun cinn iontach déanta.

Ceann de na dearmaid a rinneadh go minic ná seachas a rá go díreach céard a bhí i gceist ag daoine, cuireadh uaillmhianta isteach go raibh a fhios ag gach duine dá ndéanfaí scrúdú orthu nach raibh incurtha i bfheidhm. Bheadh súil agam go bpléifí é seo ag an gcoiste, go dtiocfaí ar ais le rud níos láidre ná an rud atá ann agus go gcuirfí na hacmhainní atá ann. Is cosúil nach mbeidh an oiread sin méadú ar na hacmhainní sin laistigh de cheithre bliana mar go dtógann sé tamall gardaí a thraenáil agus ní féidir gardaí nua ar fad a chur isteach i gceantair Ghaeltachta díreach nuair a fhágann siad an coláiste.

Bheadh mise níos compordaí dá dtiocfaí ar ais le moladh níos stuama faoi seo, sa Bhille seo nó i mBille eile, a bheadh infheidhmithe agus a bhféadfaí é a dhaingniú agus a chur i bhfeidhm seachas teacht ar ais a rá nach bhfuil sé praiticiúil gach garda i nGaillimh a bheith inniúil sa Ghaeilge mar atá ráite anseo. Sin í an fhadhb dar liomsa.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.