Oireachtas Joint and Select Committees

Friday, 16 April 2021

Select Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019: Céim an Choiste (Atógáil)

Photo of Aengus Ó SnodaighAengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Tréaslaím leis an Teachta Ní Chonghaile as an gceist seo a ardú. Tá an ceart aici. Mar a luaigh mé inné, tá a fhios againn cheana féin an fhadhb ó thaobh Roinn na Gaeltachta ag rá le daoine cur isteach ar phoist le cáilíochtaí Gaeilge ina measc i mBéarla. Anois cloisimid faoi chomhlacht i nGaeltacht Thír Chonaill. Is é Randox an comhlacht, ar eagla nach bhfuil a fhios ag daoine cé hiad. Luadh é sin ar Raidió na Gaeltachta. Déanann siad biochips agus diagnostics. Bheadh a fhios ag an iar-Aire, an Teachta McHugh, é sin mar bhí seisean ann chun tacaíocht a thabhairt dóibh.

Nuair a thugann an Rialtas nó Údarás na Gaeltachta tacaíocht do chomhlacht lonnaithe sa Ghaeltacht, leagann siad síos dualgais ar an gcomhlacht sin. Ceann de na dualgais ná go ndéanann an comhlacht iarracht ní hamháin tacaíocht eacnamaíochta a thabhairt don cheantar ach tacaíocht teanga chomh maith. Tá scannal iomlán i gceist anseo. Seo an comhlacht a thugann tacaíocht don Grand National i Sasana. Bhí Rachael Blackmore an-sásta an tseachtain seo caite ach an tseachtain seo tá an comhlacht ag déanamh masla ar mhuintir na Gaeltachta agus Gaeilgeoirí.

Níl a fhios agam cé chomh leathan is atá an treoir a tugadh do na fostaithe i dTír Chonaill, sa mhonarcha sa Chlochán Liath. B’fhéidir go bhfuil an polasaí céanna sa mhonarcha atá ag an gcomhlacht in Aontroim. Níl a fhios agam an bhfuil cead Ultais a labhairt ansin, nó Gaeilge fiú, nó an é Béarla amháin an polasaí atá ag an gcomhlacht. Más Béarla amháin polasaí an chomhlachta, ní chóir go mbeadh aon deontas ar fáil do chomhlachtaí dá leithéid chun lonnú sa Ghaeltacht. Tuigim gur gá casadh ar an mBéarla nuair atá siad ag déileáil leis an máthair-chomhlacht nó a leithéid agus leis an domhan i gcoitinne, mar sin an tslí atá an chumarsáid, ach sa chás seo, is treoir a bhí ann chuig na fostaithe nach raibh cead acu labhairt lena chéile ach amháin i mBéarla. Deir an comhlacht gur botún a bhí ann. Tá mise tinn tuirseach de bhotúin arís agus arís eile, agus ní hamháin ón Stát mar sa chás seo is comhlacht príobháideach atá i gceist. Ba chóir go mbeadh Údarás na Gaeltachta ag labhairt leis an gcomhlacht seo, agus gach uile chomhlacht, ag meabhrú dóibh an dualgas atá orthu maidir leis an teanga náisiúnta atá againne.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.