Oireachtas Joint and Select Committees

Tuesday, 16 February 2021

Select Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019: Céim an Choiste (Atógáil).

Photo of Éamon Ó CuívÉamon Ó Cuív (Galway West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Ní thuigim rialacha an Tí. Dá mba rud é gur chuir duine an rud céanna i mBéarla agus go ndúradh go raibh an ceart ag gach duine a sheoladh agus a ainm a bheith i mBéarla, ní bheadh aon iontas ag daoine faoi sin. Ní thuigim cén fáth go mbeadh iontas ar dhaoine go bhfuil siad ag iarraidh a gceart a n-ainmneacha agus a seoltaí féin a bheith acu i nGaeilge. Ní thuigim an costas a chuireann sé sin ar chomhlacht Stáit agus shábhálfadh sé airgead orthu gan a bheith ag cur an “Mister” agus “Ms” agus na rudaí seafóideacha sin roimh na hainmneacha nach fios ag éinne cé a bhronnann na teidil sin orainn agus nach mbaineann leis an rud a thuigimse le "poblacht", is é sin áit atá chuile dhuine ar comhchéim. Níl ciall dá laghad, go mór mór i gcomhthéacs na Gaeilge, leis na teidil sin. Úsáidtear “Uasal” ach mar a deirtear i nGaeilge, ní bhíonn uasal ná íseal ach thuas seal agus thíos seal. B’fhearr liom a bheith íseal ná uasal, mar má deirtear go bhfuil tú uasal, b’fhéidir gur cic sa tóin a gheofaí.

I bprionsabal tá an-chiall leis an rud atá ráite ag an Aire Stáit agus bheadh súil agam go mbeadh sé in ann teacht timpeall ar rialacha an Tí dúinn trí leasú mar seo a thabhairt ar aghaidh ar an gcéad Chéim eile agus a chur isteach san Acht.

Baineann an méid atáimid ag iarraidh a dhéanamh le hainm. Thug mé faoi deara sa nuachtán maidin inniu maidir leis an bhfear atá ag plé le Brexit ar son na hEorpa agus go bhfuil aicinn os cionn a ainm nach bhfuil coitianta sa Ghaeilge nó sa Bhéarla ach cuireadh i gceart ann iad sa nuachtán. Scaití sa tír seo iarrtar trí shíneadh fada a chur ar ainm “Éamon Ó Cuív” agus tá sé cinnte ar dhaoine é a dhéanamh. Ní thuigim cén chaoi gur féidir ceart a shéanadh ar dhuine maidir lena ainm nó teideal a bhrú ar dhaoine nach bhfuil aon teideal acu agus nach dteastaíonn aon cheann uathu.

Cuireann sé fíor-olc orm nuair a bhím ag ceannach rudaí ar líne ar nós ticéid aerlíne agus mar sin de, nó nuair a bhím ag comhlánú foirm oifigiúil agus mura líontar an bosca leis an lipéad “teideal” níl an córas sásta glacadh leis. Bhí jab an diabhail agam mar bhí carta creidmheasa agam agus bhí “Mr. Eamon O Cuiv” air. Ghlaoigh mé orthu agus dúirt mé nach raibh mé ag iarraidh an “Mr.” a bheith air agus faoi dheireadh ghéill siad dó sin ach ní rabhadar sásta na sínte fada a chur air. Tá fadhb leis sin mar nuair a théann duine thar sáile tá an ticéad ag rá rud amháin agus tá an pas ag rá rud eile ar fad. Lena ceart a thabhairt d’Oifig na bPasanna, cuireann an oifig sin an t-ainm ann mar a thugann an duine di é. Más rud é gur “Éamon Ó Cuív” atá ag duine is amhlaidh a bheidh sé ar an bpas ach ní bhíonn na rudaí eile ag dul leis. Déan iarracht é sin a mhíniú nuair a théann duine thar sáile.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.