Catherine Connolly (Galway West, Independent) | Oireachtas source

Aontaím leis an Teachta Ó Cuív maidir le halt 6. Rachaidh mé timpeall air seo. Tá sé thar a bheith soiléir. Taobh amuigh d'aon alt eile sa bhunreachtaíocht, tá sé soiléir an rud atá leagtha amach, go bhfuil ceacht ann. Tá an ceart ag an Teachta Ó Cuív ach tá mise ag tabhairt tacaíochta do leasú Uimh. 22. Nílim cinnte faoi leasuithe Uimh. 23 agus 24 - níl a fhios agam an bhfuil gá leo - ach tacaím le leasú Uimh. 22 agus go gcuirfeadh muid abairt láidir isteach sa Bhille.

Níl sin ag laghdú na cosanta atá leagtha amach sa Bhunreacht in Airteagal 8: "Ós í an Ghaeilge an teanga náisiúnta is í an phríomhtheanga oifigiúil í." Tá sé leagtha amach ansin agus ní féidir tógáil ó shin, buíochas le Dia. Leanann Airteagal 8: "Glactar leis an Sacs-Bhéarla mar theanga oifigiúil eile." De réir mo thuisceana, an rud atá á dhéanamh ag an Teachta Ó Snodaigh leis an leasú seo ná cur leis sin. Cén fáth go bhfuil gá cur leis sin le habairt láidir? Tá gá cur leis mar tá teipthe go huile is go hiomlán orainn. Tá rudaí dearfacha déanta agus gan dabht, tá obair mhaith déanta ach tá sé beagnach dodhéanta an Ghaeilge a úsáid go nádúrtha sa Teach seo. Ní ligeann an córas dúinn é a dhéanamh.

Cad atá mícheart le habairt láidir a chur isteach sa Bhille chun cur leis an gcosaint atá sa Bhunreacht? Ní thuigim é sin. B'fhéidir go bhfuil deacrachtaí leis an dá leasú eile agus níl mé cinnte fúthu, ach tá an leasú seo ag rá: "Is iad an Ghaeilge agus an Béarla teangacha oifigiúla Thithe an Oireachtais". Cén fáth go bhfuil aon deacracht leis sin? Níl sé sin ag laghdú an méid atá sa Bhunreacht ach tá sé ag cur leis. Is féidir leis an Rialtas líne a chur isteach ag tabhairt aitheantais don mhéid a mhaítear sa Bhunreacht gurb í an Ghaeilge an príomhtheanga. Tá sé deacair é sin a chreidiúint nuair a shiúlann duine timpeall na háite seo agus nuair a théann duine timpeall na tíre.

Tá deacracht againn mar sin agus aontaím leis an Teachta Ó Cuív. Tá an Bunreacht go hiontach agus tá Airteagal 8 go hiontach ach níor cuireadh i bhfeidhm riamh é i ndáiríre. Maidir leis an gcéad abairt sa leasú, ní chabhraíonn sé a bheith ró-chosantach. Tá obair mhaith déanta ag daoine ar an talamh, mar a luaigh an Teachta McHugh, ach níl an Ghaeilge feiceálach. Tá a fhios againn é sin. Bhí Conradh na Gaeilge agus eagraíochtaí eile i dteagmháil linn, leis an gCeann Comhairle agus liom féin mar Leas-Cheann Comhairle ó thaobh birt dhearfaigh a dhéanamh maidir leis an nGaeilge de. Bhí mé i dToronto cúpla uair agus-----