Jack Chambers (Dublin West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Maidir le leasú Uimh. 22, de réir an Bhunreachta, is í an Ghaeilge príomhtheanga náisiúnta na tíre seo agus an chéad teanga oifigiúil. Is laghdú stádais a bheadh i gceist leis an bhfoclaíocht atá molta. Mar sin, ní bheidh mé ag glacadh leis. Cinntíonn an reachtaíocht seo, mar atá sé, cearta Chomhaltaí na dTithe agus aon duine a thagann os comhair na dTithe nó na gcoistí a rogha de na teangacha oifigiúla a úsáid. Ní fheicim go gcuireann leasuithe Uimh. 23 nó 24 go ginearálta leis an méid atá sa Bhille cheana féin.

Is fiú a nótáil go dtiocfaidh Tithe an Oireachtais faoi na caighdeáin teanga agus go gcuirfidh siad leis an leibhéal seirbhísí trí Ghaeilge i gcoitinne. Ar an mbonn sin ní féidir liom glacadh leis an leasú seo.

Tá obair ar bun i dTithe an Oieachtais chun seirbhísí i nGaeilge a chur ar fáil agus a leathnú i gcaitheamh an ama. Mar chuid de Mhí na Gaeilge 2018 d’fhorbair Tithe an Oireachtais straitéis chun a éascú do Theachtaí Dála, do Sheanadóirí agus do chomhaltaí foirne páirt a ghlacadh in úsáid na Gaeilge ar bhealach dearfach. Tá an straitéis sin, atá ceadaithe ag Coimisiún Thithe an Oireachtais, i bhfeidhm i dteannta scéim teanga Sheirbhís Thithe an Oireachtais agus tá sí ag feidhmiú go comhthreomhar leis an scéim sin. Tá os cionn 50 gealltanas sa scéim teanga reatha atá ag na Tithe. Is fiú a nótáil go dtiocfaidh Tithe an Oireachtais faoi scáth na gcaighdeán teanga agus go dtógfaidh siad ar an méid atá i scéim Thithe an Oireachtais. Cuirfidh siad leis an leibhéal seirbhíse trí Ghaeilge i gcoitinne sna Tithe.

Tuigim go bhfuil plean forbartha ag na Tithe chomh maith chun an riaráiste d’Achtanna atá le haistriú a ghlanadh taobh istigh de thréimhse cúig bliana. Is cúis áthais dom gur fhógair Tithe an Oireachtais anuraidh go raibh siad chun ateangairí a fhostú sna Tithe anseo den chéad uair riamh, rud a chuirfidh go mór leis an leibhéal seirbhíse sna Tithe. Tabharfaidh sé sin deis do na haistritheoirí a bhíonn i mbun a gcuid cúram díriú isteach ar an bpleanáil chuimsitheach atá réitithe ag Rannóg an Aistriúcháin chun an riaráiste aistriúcháin a ghlanadh.

Aontaím leis na Teachtaí Dála go bhfuil na cearta teanga an-tábhachtach. Beidh cearta teanga níos láidre tar éis an phróisis seo anseo i dTithe an Oireachtais agus ar fud na tíre freisin. B’fhéidir go mbeidh daoine eile ag iarraidh teacht isteach chun labhairt ar an ábhar seo.