Oireachtas Joint and Select Committees

Friday, 22 January 2021

Select Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019: Céim an Choiste

Photo of Aengus Ó SnodaighAengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Níl aon dabht go bhfuil an Rialtas ag déanamh a dhícheall. Is trua liom má chreideann an tAire Stáit gur sin an méid is féidir leis a dhéanamh nó gurb é sin a dhícheall. Tá sé ag coimeád an barra an-íseal. Ba chóir go mbeadh an Rialtas i gcónaí ag iarraidh barra níos airde a bheith aige agus á sroich agus á shíneadh amach ó thaobh polasaí na Gaeilge de.

Is argóint í sin do lá eile. Admhaím agus glacaim leis go bhfuil an Rialtas ag déanamh beart de réir a bhriathar. Ní chreidim go bhfuil sé tapa nó fairsing go leor, nó go bhfuil an fhís mór go leor ag an Rialtas. Tuigim na constaicí. Níl mé dall ar na fadhbanna ó thaobh an státchórais nó ar an slí a dhéantar reachtaíocht a chur le chéile nó ar an bhfoclaíocht. Nuair a aithnítear fadhb déantar iarracht i gcónaí teacht timpeall uirthi agus iarracht a dhéanamh go mbeidh an reachtaíocht níos fearr. Is é sin a bhí i gceist leis an gcomhchoiste agus i gceann de na moltaí a rinne sé. Ní raibh mé féin ar an gcomhchoiste ag an am agus ní raibh aon bhaint agam leis an bhfoclaíocht sin. Bhí baint ag an bhfoclaíocht a d'úsáid mé leis an gceann a cuireadh chun cinn ó gach uile pháirtí agus ní ó pháirtí amháin nó ó Theachtaí neamhspleácha a d'eascair sé. Tá sé ar fáil ar leathanach 28 de thuarascáil an chomhchoiste.

Is léir nach bhfuilimid chun aontú air seo ach is é an rud a lorgóidh mé ón Aire Stáit ná féachaint an athuair ar an mBille, agus áit nach bhfuil spriocdhátaí ann go gcuirfear spriocdhátaí isteach seachas an fhoráil seo. Mura fheicimid ag Céim na Tuarascála go bhfuil an tAire Stáit ag bogadh sa treo sin agus ag cur leagan amach ar an mbealach a thiocfaidh sé seo i bhfeidhm i ngach uile cheann de na forálacha, tá an seans ann - ní ag labhairt faoin Aire Stáit féin go sonrach atá mé anseo - go mbeidh moill curtha air seo. D'fhéadfadh go mbeadh toghchán ann agus go mbeadh Aire ann amach anseo nach mbeidh spéis san obair atá acu agus go mbeadh moill i gceist dá bharr. Níl a fhios againn faoi sin. B'fhéidir go mbeadh Aire ann a mbeadh an-spéis aige nó aici ann agus go mbeadh sé nó sí ag obair díreach mar an bheadh an tAire Stáit reatha á dhéanamh agus a chuirfeadh i bhfeidhm é chomh luath agus is féidir. Má chuirtear sprioc síos, ámh, i reachtaíocht, bogann an Státseirbhís, is é sin an córas, i bhfad Éireann níos tapúla mar caithfidh siad cloí leis an dlí, nó is é sin mar ba chóir dóibh a dhéanamh. Tugann sé sin an deis don phobal, mura bhfuil sí curtha i bhfeidhm, déileáil leis an státchóras agus más gá dul go dtí na cúirteanna. Is i sin an eagla is mó atá ar an maorlathas go dtarraingeofaí os comhair na gcúirteanna é toisc nach ndearna sé an rud a chur i bhfeidhm. Coimircithe cúirte an téarma bhí i gceist ag an Teachta Connolly.

Táim fós den tuairim gur cóir go nglacfar leis an leasú seo ach níl mé chun moill bhreise a chur ar an gcuid seo den díospóireacht.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.