Oireachtas Joint and Select Committees

Friday, 22 January 2021

Select Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019: Céim an Choiste

Photo of Catherine ConnollyCatherine Connolly (Galway West, Independent) | Oireachtas source

Fáiltím roimh an bhfreagra ón Aire Stáit go bhfuil na cumhachtaí agus an míniú céanna ag "an Coimisinéir Teanga". I ndáiríre, b’fhéidir nach raibh gá leis an leasú sin.

Ach bhí gá leis an leasú sin chun soiléiriú a fháil, mar ón gcomhfhreagras atá léite agam ó Oifig na mBillí, tá a lán leasuithe curtha as an áireamh ní hamháin maidir le costas. Ní ghlacaim leis sin ach tuigim an loighic atá taobh thiar de. Nuair a chloisim agus a léim rud mar seo, níl baint aige le forálacha an Bhille. Tá sé deacair é sin a thuiscint nuair atá scóip an Bhille nó an Achta a bhí ann ón tús agus atá fós ann ó 2003. Nuair a léitear an teideal sin is léir go bhfuil sé fairsing. Tá sé deacair a rá ansin nach gcloíonn athruithe le forálacha an Bhille. B’fhéidir go bhfuil sé tábhachtach ag an bpointe seo an píosa sin ón mbunreachtaíocht a léamh:

Acht chun úsáid na Gaeilge a chur chun cinn chun críoch oifigiúil sa Stát; chun socrú a dhéanamh maidir le dhá theanga oifigiúla an Stáit a úsáid [Is é sin: socruithe a dhéanamh] in imeachtaí Parlaiminte; in Achtanna an Oireachtais [Níl sé sin tarlaithe fós]; i riaradh an cheartais [níl sé sin tarlaithe]; le linn cumarsáid a dhéanamh leis an bpobal nó seirbhísí a sholáthar don phobal agus le linn obair comhlachtaí poiblí a dhéanamh; chun dualgais comhlachtaí den sórt sin i leith Theanga-acha Oifigiúla [Tá dhá theanga i gceist an t-am uilig] an Stáit a leagan amach; agus chun na gcríocha sin, chun socrú a dhéanamh maidir le bunú Oifig Choimisinéir na dTeangacha Oifigiúla [agus araile].

Maidir leis an gCoimisinéir Teanga, cuireadh tús leis an jab sin in 2003. Arís, tháinig sé go minic os comhair ár gcoiste maidir le tuarascálacha éagsúla, tuarascálacha bliantúla agus tuarascálacha faoi leith, mar a bhfuil a fhios ag an gCathaoirleach a bhí anseo go minic freisin. Chuir sé in iúl dom go raibh teipthe go huile is go hiomlán maidir leis na scéimeanna Gaeilge. Bhí siad anseo, cosúil leis an páipéar atá os mo chomhair, ach ní raibh aon fheidhm maidir leis na páipéir sin. Chuir sé in iúl dúinn go soiléir go raibh tuilleadh cumhachta ag teastáil uaidh. Is dócha gurbh é sin an rud a bhí mo chomhghleacaí, an Teachta Ó Snodaigh, dírithe isteach air, is é sin go bhfuil tuilleadh cumhachtaí ag teastáil go géar ag an gCoimisinéir Teanga.

Ag an bpointe seo is maith an rud go bhfuil sé soiléirithe nach bhfuil aon difríocht ann ón mbunreachtaíocht. Tiocfaimid ar ais go dtí na cumhachtaí atá ag teastáil ag an oifig sin, má táimid i ndáiríre faoin nGaeilge a chur chun cinn, i gcomhthéacs dhá theanga oifigiúla an Stáit a chur chun cinn mar bhuncheart. Tá sé sin tuillte againn go léir. Fáiltím roimh an soiléiriú. Gabhaim buíochas.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.