Oireachtas Joint and Select Committees

Tuesday, 21 May 2019

Joint Standing Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Islands

Tuarascáil Bhliantúil an Choimisinéara Teanga 2018: An Coimisinéir Teanga

Photo of Aengus Ó SnodaighAengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Mar a dhein mé cúpla bliain ó shin, tréaslaím leis an gcoimisinéir as an tuarascáil seo a chur ar fáil. Ní féidir liom fanacht rófhada ós rud é go bhfuil orm freastal ar chruinniú eile. Bhí mé ag tnúth leis an deis seo dul tríd an tuarascáil. I gcás an Coimisiún um Chosaint Sonraí, má tá taifead d'fhoirm míchruinn i gceist, ba chóir go mbeadh sé de cheart go ndéanfar ceartúcháin ar an taifead sin. Luíonn sé sin isteach leis an síneadh fada atá ar an "Ó", seachas "O'" atá agam i mo sloinne. Is féidir an pointe céanna a dhéanamh i gcás ina n-úsáidtear ceannlitir agus ponc seachas an t-ainm baiste. Má úsáidtear "P. Ennis" in áit "Philip Ennis", tá athrú suntasach i gceist. Baineann sé sin leis an tslí ina ndéantar taifead ar ainmneacha. Tá sé ráite agam thar na blianta gur masla atá ann go minic.

Cé go bhfuil roinnt dul chun cinn déanta, táimid fós ag déileáil le comharthaí. Tá sé ráite ag an gcoimisinéir sa tuarascáil, agus arís inniu, nach "díol iontais ach an oiread go mbaineann sciar chomh suntasach sin de na gearáin le comharthaíocht agus stáiseanóireacht". Deireann na comhlachtaí agus na heagrais Stáit go bhfuil botúin á dhéanamh acu. I mo thuairim, tá siad ag déanamh neamhaird ar na gearáin. Is cuma sa tsioc leo. Is masla é go bhfaigheann siad na rudaí seo mícheart gach uile uair. Ní smaoiníonn siad riamh ar aistriúcháin, nó fiú faoi theideal Gaeilge amháin a úsáid, más féidir.

Tá sé ráite ar leathanach 58, a bhaineann le scéimeanna teanga, go bhfuil "67 scéim teanga, as 132 san iomlán, imithe in éag", ach tá sé leagtha amach ar an léaráid ar leathanach 59 nach bhfuil ach 17 scéim teanga imithe in éag. Glacaim leis gur bhotún atá i gceist ansin. Ní fheicim cárbh as a dtagann an figiúr de 17. Tá an léaráid seo ag féachaint siar ar bhliain ó shin. An bhfuil aon athrú tar éis teacht ó shin? Táimid fós ag fanacht ar an Acht nua. Dúradh linn le déanaí go mbeidh sé againn am éigin i mbliana.

Measaim gur maith an rud é go bhfuil Oifig an Choimisinéara Teanga tar éis bogadh ó fhaireacháin agus monatóireacht a dhéanamh amach anseo. Ba chóir go mbeidh sé i bhfad níos fearr nuair nach mbeidh tuarascálacha móra, le go leor fiosrúcháin, i gceist. Bheadh sé níos fearr dá mbeifear in ann na fadhbanna a réiteach sula dtagann na gearáin isteach. Níl aon cheist eile agam faoi láthair. Tá brón orm nach bhfuil mé in ann fanacht don chuid eile den chruinniú, ach fanfaidh mé ar na freagraí.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.