Oireachtas Joint and Select Committees

Tuesday, 12 February 2019

Joint Standing Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Islands

An Ghaeilge sa Chóras Oideachais: Díospóireacht

Photo of Aengus Ó SnodaighAengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

An cheist is mó agus an cheist a chuirimid ar a lán de na heagrais agus na húdaráis a tháinig romhainn ná cad go díreach iad na céimeanna a ghlacfar chun cuidiú leis an bhfoireann. Chualamar ansin faoi mhúinteoirí nach bhfuil muinín acu as an nGaeilge atá acu. Tá sé seo fíor sna Rannaí Stáit agus na húdaráis chomh maith céanna. Go minic tá daoine ann atá Gaeilge acu so cad is féidir leis an tÚdarás um Ard-Oideachas a dhéanamh chun cuidiú leo muinín a bheith acu sa Ghaeilge atá acu? Tá aithne agam ar dhaoine a tháinig trí Ghaelscolaíocht a choimeádann a chloigne síos. Ní luann siad gur Gaelgeoirí iad ar eagla go mbeadh duine ag rá gur iad the token Irish one and they can do the Irish stuff. Tá sé sin fíor in a lán áiteanna ach bíonn a lán daoine eile atá Gaeilge mhaith go leor acu chun déileáil leis an ngnáthphobal agus na custaiméirí sa chéad dul síos. B'fhéidir nach bhfuil siad maith go leor chun saineolas a thabhairt ach caithfear iad a mhealladh chun seasamh chun tosaigh agus an Ghaeilge atá acu a úsáid laistigh den eagras agus chomh maith leis sin a rá go bhfuil siad sásta scileanna breise a fháil agus snas a chur leis an nGaeilge atá acu. Cuidíonn sé sin leis an eagras mar ansin tá níos mó Gaelgeoirí san eagras ná mar a ceapadh go dtí sin nó ar a laghad tá níos mó daoine in ann déileáil leis an bhfoireann nó leis na custaiméirí agus an gnáthphobal trí Ghaeilge. Ní hamháin go mbeidh siad ag déileáil leis an bpobal ach uaireanta sna heagrais, déanann daoine dearmad ar an nGaeilge. Ní aithníonn siad go bhfuil siad ag cur comharthaí amach i dteanga amháin nó ag cur fógra amach agus gur chóir go mbeadh an fógra dátheangach. Ní thagann sé go huathoibríoch do gach duine go bhfuil gá leis an nGaeilge agus is sort afterthought a bhíonn i gceist go minic. Má tá Gaelgeoirí ann atá sásta é sin a lua nó aird a dhíriú ar na céimeanna ar chóir a ghlacadh, déanann sé é níos éasca d'eagrais cloí leis na scéimeanna teanga atá acu agus bíonn scéim teanga níos fearr acu an dara uair. An rud a fheicimid go minic ná nach shroicheann siad na tosaíochtaí nó na céimeanna atá leagtha síos acu féin. Ní shroicheann siad iad sin sa chéad nó sa dara ceann. Níl siad ag lorg an iomarca. Coimeádann siad na céimeanna atá siad chun glacadh an-íseal agus b'fhéidir gur chóir níos mó a dhéanamh.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.