Seanad debates

Wednesday, 24 November 2021

Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019: Céim an Choiste - Official Languages (Amendment) Bill 2019: Committee Stage

 

10:30 am

Photo of Niall Ó DonnghaileNiall Ó Donnghaile (Sinn Fein) | Oireachtas source

Tairgim leasú Uimh. 37:

I leathanach 45, idir línte 38 agus 39, an méid seo a leanas a chur isteach:

“Leasú ar alt 33 d’Acht an Gharda Síochána, 2005

17.Leasaítear alt 33 d’Acht an Gharda Síochána, 2005 tríd an bhfo-alt seo a leanas a chur in ionad fho-alt (2):
“(2) Cinnteoidh Coimisinéir an Gharda Síochána go mbeidh gach comhalta den Gharda Síochána a bheidh ar stáisiún i gceantar a bhfuil limistéar Gaeltachta ar áireamh ann sách inniúil sa Ghaeilge chun gur féidir leis nó léi í a úsáid go saoráideach i gcomhlíonadh a dhualgas nó a dualgas faoin 31 Nollaig 2025.”.”.

D’admhaigh Coimisinéir an Gharda Síochána os comhair Chomhchoiste na Gaeilge, na Gaeltachta agus Phobal Labhartha na Gaeilge i mbliana go bhfuil an dlí á sárú ag An Garda Síochána toisc nach bhfuil gardaí le Gaeilge acu sa Ghaeltacht. Níl Gaeilge ach ag duine as gach triúr gardaí sa Ghaeltacht agus tá tuarascáil faoi cé chomh lochtach is atá an tseirbhís curtha faoi bhráid an Oireachtais ag an gCoimisinéir Teanga, rud nach dtarlaíonn go minic ach i gcásanna fíor-dhona. Is léir nach bhfuil an reachtaíocht seo ag obair a bhaineann úsáid as an téarma: “a luaithe is féidir”. Tá an iomarca solúbthachta i gceist leis an téarmaíocht seo.

Mar sin molaimid go mbeidh gach comhalta den Gharda Síochána sa Ghaeltacht inniúil faoi dheireadh 2025. Tá gardaí le Gaeilge ag An nGarda Síochána lasmuigh den Ghaeltacht agus ba chóir go mbeadh sé mar thosaíocht acu na gardaí sin a athlonnú chun na Gaeltachta chomh maith le Gaeilgeoirí nua a earcú agus a lonnú ann fosta. Ba chóir dóibh gardaí gan Gaeilge a spreagadh chun an Ghaeilge a fhoghlaim chomh maith. Roimh 2005 bhí dualgas ar gach garda Gaeilge éigin a bhaint amach ach fuair Rialtas Fhianna Fáil réidh leis sin. In áit rudaí a fheabhsú, tá an Rialtas seo tar éis fáil réidh leis an riachtanas an Ghaeilge a bheith ag duine chun ardú céime a bhaint amach le bheith ina sháirsint. Is cosúil nach bhfuil fadhb ag an Aire Stáit leis an ísliú céime sin don teanga.

Ní mór don Rialtas tabhairt faoin ngéarchéim atá cruthaithe aige a dheisiú agus an Ghaeilge a chur chun cinn arís i measc na ngardaí ar mhaithe leis an nGaeltacht a ghaelú arís.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.