Catherine Connolly (Galway West, Independent) | Oireachtas source

Tá m’ainm ar an gcéad leasú. Arís, tá sé thar a bheith praiticiúil. Tá ciall ceannaithe againn anois agus ba chóir go mbeadh caighdeán anseo. Phléigh muid é arís go mion ar an gcoiste. Ní raibh muid ag iarraidh ualach mór a chur ar dhaoine ach amháin a chinntiú go mbeadh ar cibé duine atá ar an údarás a gcuid gnó a dhéanamh trí Ghaeilge, tuarascála a léamh agus mar sin de. Tá a fhios agam go bhfuil muid go léir ag foghlaim an t-am uilig agus níl sé éasca. Ag an am céanna, áfach, tá dualgas orainn a bheith in ann ár gcuid gnó a dhéanamh, tuarascála a léamh agus ar araile trí Ghaeilge.

Tá moladh 8 ón chomhchoiste Gaeilge praiticiúil. Molann sé go gcuirfidh an tAire córas nua i bhfeidhm a ligfidh d’iarrthóirí a léiriú - is córas a chur a bhfeidhm a ligfidh do dhaoine atá i gceist, in áit a rá gur rud riachtanach é, tá muid ag rá go n-éascófaí dóibh é - go bhfuil Gaeilge fheidhmiúil acu i labhairt, i léitheoireacht agus i scríobh na Gaeilge. Molann an comhchoiste go mbeidh rochtain láithreach ar an bhFráma Tagartha Comónta Eorpach i bhfeidhm, agus ar fáil go héasca. Tá sé seo tábhachtach agus is dócha go n-aontódh an tAire liom go n-éascódh muid an córas do gach duine an Ghaeilge a fhoghlaim agus a úsáid. Sa chomhthéacs seo, áfach, tá sé thar a bheith tábhachtach go mbeidh an Fráma Tagartha Comónta Eorpach ar fáil go héasca ionas gur féidir le daoine ar mian leo a bheith ina n-iarrthóirí sa toghchán an deis sin a thapú - roimh aon rud agus roimh toghchán - agus é sin a dheimhniú láithreach go bhfuil an cumas sin acu. Molann an comhchoiste go mbeidh dóthain ama ag na daoine sin é sin a léiriú sula ndúnfar dátaí deiridh na n-iarratas. Molann an comhchoiste nach mbeidh cead ag daoine nach bhfuil an cumas sin léirithe acu roimh na dátaí deiridh sin seasamh in aon toghchán i gcomhair bhallraíocht bhord Údarás na Gaeilge. Cé gur alt sách fada é, léiríonn sé an méid machnaimh a rinneamar sular cuireadh isteach é. Is é sin atá i gceist anseo. Nuair a bhreathnaím ar an méid atá ag an Rialtas ina leith, tá sé róghinearálta. Tá gá le bheith níos sonraí ó thaobh cad atá ag teastáil. Is leibhéal B2, ar a laghad, atá i gceist.

Tá píosa i leasú Uimh. 5 a deir nach mbeidh “feidhm ag fo-alt (2D) maidir le cainteoirí dúchais Gaeilge”. Tháinig daoine os ár gcomhar ag rá nach raibh siad chun scrúdú a dhéanamh agus go raibh sé seo maslach do dhaoine le Gaeilge. Tá sé, i ndáiríre. Níl mise anseo chun a mhalairt a rá ach tá gá le caighdeán agus bealach le cur in iúl go bhfuil an caighdeán sin ag duine. Tá freagracht ar an gcóras é a éascú do dhaoine, nach bhfuil an caighdeán sin acu, an caighdeán sin a fháil neart ama roimh an toghchán nó roimh aon sprioc ama. Ceapaim go n-aontóidh an tAire liom leis an méid seo. Is é an t-aon difríocht a fheiceann muid ná go bhfuil rud faoi leith á chur isteach againn, is é sin, an leibhéal is bunúsaí i ndáiríre.

See this speech in context