Dáil debates
Tuesday, 21 June 2022
Ceisteanna ar Sonraíodh Uain Dóibh - Priority Questions
Reachtaíocht Teanga
9:00 pm
Jack Chambers (Dublin West, Fianna Fail) | Oireachtas source
Mar is eol don Teachta, síníodh Acht na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2021 ina dhlí i mí na Nollag anuraidh.
Ó shin i leith táim féin agus oifigigh mo Roinne ag obair chun feidhm a thabhairt d’fhorálacha uile an Achta ar bhonn céimiúil. Ní gá a rá, dar ndóigh, nach dtarlóidh sé seo thar oíche. Is tionscadal fadtéarmach é seo agus ag croílár na n-iarrachtaí ina leith, beidh taighde cuimsitheach le cur i gcrích agus de dheasca an taighde sin beidh plean náisiúnta i leith soláthar seirbhís poiblí trí mheán na Gaeilge le forbairt agus le foilsiú. Is é seo a leanas achoimre ar an méid atá déanta ó thaobh fheidhmiú an Achta 2021 go dtí seo. Tá acmhainní breise faighte agam laistigh de leithdháileadh mo Roinne i gcáinaisnéis 2022 chun dlús a chur le cur i bhfeidhm na reachtaíochta nua, chomh maith le hacmhainní breise a sholáthar d’Oifig an Choimisinéara Teanga i mbliana chun córais mhonatóireachta na hoifige sin a neartú. Tá earcú na n-acmhainní foirne breise seo beagnach críochnaithe ag mo Roinn anois.
Níor mhiste a lua gur togra uile-Rialtais é seo agus go mbeidh dualgais orainn go léir sa státchóras trí chéile maidir lena fhorfheidhmiú. Chuige sin, scríobh mo Roinn chuig comhlachtaí poiblí níos luaithe i mbliana chun a n-aird a tharraingt ar an Acht nua agus ar na príomhspriocanna atá san áireamh ann. Ó thaobh feidhme a thabhairt d’fhorálacha sonracha an Achta, ba é an phríomhthosaíocht a bhí agam go dtí seo ná an coiste comhairleach um sheirbhísí Gaeilge a bhunú. Beidh ról lárnach ag an gcoiste i gcur chuige comhordaithe a stiúradh chun a chinntiú go n-earcófar líon dóthanach pearsanra le Gaeilge chun seirbhísí a sholáthar. Nochtfar ballraíocht an choiste chomhairligh ar an lá bunaithe, a bheidh le fógairt an tseachtain seo.
I measc phríomhfhorálacha an Achta nua, beidh sé de dhualgas ar gach comhlacht poiblí 20% ar a laghad dá fhógraíocht bhliantúil a dhéanamh i nGaeilge agus 5% dá fhógraíocht a dhéanamh sna meáin Ghaeilge. Tá an fhoráil úd leagtha amach ag alt 10A den Acht. Chuige sin, tá beartaithe agam ordú um thosach feidhme na forála seo a shíniú ar an 3 Deireadh Fómhair 2022 chun go dtiocfaidh sé i bhfeidhm ar an 10 Deireadh Fómhair 2022. Tá scríofa agam go pearsanta chuig mo chomhghleacaithe Rialtais chun an méid atá beartaithe a chur in iúl dóibh. B'fhéidir go mbeidh seans agam an freagra a chríochnú ina dhiaidh don Teachta Ó Snodaigh a chuid a rá.
No comments