Oireachtas Joint and Select Committees
Wednesday, 24 April 2024
Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community
Éileamh don Ghaelscolaíocht: Plé
Aindrias Moynihan (Cork North West, Fianna Fail) | Oireachtas source
Cuirim fáilte roimh na finnéithe agus gabhaim buíochas leo as na cuir i láthair. Bhíos ag éisteacht go dtí seo agus aontaím go láidir gur chóir go mbeadh straitéis ann don Ghaelainn tríd an gcóras ar fad, ón réamhscolaíocht go dtí an bhunscolaíocht, an mheánscolaíocht agus ar aghaidh go dtí oideachas leanúnach. Bhí an cheist céanna agam leis an Teachta Connolly an lá sin a lua sí. Cé go raibh an-chuid eolas sa bhfreagra a fuarthas ón Aire, ní raibh, mar a lua an Teachta, an spriocdháta luaite leis.
Is dóigh liom gur an Foras Pátrúnachta a rinne tagairt go luath sa chaint mar gheall ar líon na scoileanna agus an laghdú a bhí orthu, seachas aon fhás nó an líon a bheith seasmhach. An bhféadfaí soiléiriú a thabhairt air sin? Conas a bheadh laghdú ar líon na scoileanna nó cén laghdú a bhí le feiscint?
B'fhéidir go bhfuil cuid den dara cheist saghas freagartha ag Clare Spáinneach cheana. Tá an-béim ar fad sa chomhrá ar scoileanna nua a bhunú. Níl an córas a bhí ann in úsáid anois nó b'fhéidir nach bhfuil aon chóras in úsáid, mar atá luaite ag na finnéithe. Tá sruthanna Gaelainne laistigh de na scoileanna atá ann faoi láthair. Cén dearcadh atá ag na finnéithe orthu siúd? Táthar ag freastal ar phobal Gaelainne chomh maith.
I mo dhúthaigh féin, feicim Coláiste Choilm i mBaile an Chollaigh atá ag freastal ar phobal mór. Is amhlaidh gur sruth Gaelainne atá ann laistigh den mhórscoil. Tá sí an-láidir. Tá an-éileamh uirthi sa dúthaigh. Táim ag iarraidh tomhas a dhéanamh air sin. Cén dearcadh atá ag na finnéithe ar na sruthanna? An féidir leo freastal ar phobail atá ag éileamh Gaeloideachais? Luaigh Clare Spáinneach stádas neamhspleách a thabhairt dóibh sin. Má tá polasaí i gcomhair Gaeloideachais le bheith tugtha chun cinn amach anseo, caithfidh an chuid sin den scolaíocht atá ag freastal ar dhream mór a bheith mar chuid éigin den pholasaí. Bheadh an-suim agam cloisteáil ó na finnéithe an dearcadh atá acu ar a leithéid. An bhfuil todhchaí ann dóibh? An bhfuil éileamh chun breis cinn a chur ar fáil? An bhfuil siad mar chuid den réiteach in aon chor? Ar chóir tosú le scoileanna neamhspleácha ar fad? An féidir tagairt a dhéanamh ar na sruthanna sin?
No comments